133

HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NUN

EROZYON SÜRECİ

Hakan PEKCANITEZ*

A. Genel Olarak

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, grubu bulunan dört

siyasi partinin uzlaşması sonucu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde

12.01.2011 tarihinde kabul edilmiş ve 01.10.2011 tarihinde yürürlü-

ğe girmiştir. Kanun yürürlüğe girmeden önce 2006 yılından itibaren

tartışılmış, eleştirilmiş ve son şeklini aldıktan sonra kabul edilmiştir.

Ülkemizde son yıllarda giderek artan bir oluşumun etkisiyle, diğer ka-

nunlarda olduğu gibi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda da yürürlü-

ğünden hemen sonra değişiklikler yapılmaya başlanmıştır.

Bir kanunun zaman içinde elbette bazı maddeleri, hatta tümü

değiştirilebilir. Ancak kabulünden kısa bir süre sonra ve durum ve

koşullarda çok önemli bir değişiklik olmadan bu kadar değişiklik ya-

pılmasını haklı kılacak hiçbir sebebin olmadığını düşünüyoruz. Tesa-

düfen 2011 yılında yürürlüğe giren İsviçre Federal Usul Kanunu’nda

henüz bir değişiklik yapılmamış olup 2018 yılından sonra muhtemel

değişikliklerin tartışılabileceği düşünülmektedir.

Bunun en önemli

Prof. Dr., Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medenî Usul ve İcra-İflâs Hu-

kuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

1 Ocak 2011 tarihinde yürürlüğe giren İsviçre Federal Medeni Usul Kanunu’nun

yürürlüğe girmesinden sonra bazı maddelerinde değişiklik yapılmışsa da bu de-

ğişikliklerden hiçbirisi doğrudan Federal Medeni Usul Kanunu ile ilgili değildir.

Değişikliklerin tümü diğer temel kanunlarda yapılan değişikler nedeniyle gerçek-

leşmiştir. Örneğin Medeni Kanun’da yapılan değişiklik sebebiyle 69. maddenin

2. paragrafı değiştirilmiştir. Keza 1.5.2013 tarihinde yürürlüğe giren değişiklik

ile 160. maddede avukatların sır saklama yükümlülüğü ile ilgili olarak Federal

Kanun’da yapılan değişikliğe uyum sağlanmak istenmiştir. 1.1.2017 tarihinde yü-

rürlüğe giren iki değişiklik de başka kanunlarda yapılan değişikliklerin sonucu-

dur. Örneğin bu değişikliklerden birisi İsviçre Medeni Kanunu’nda nafaka ile il-

gili hükümlerin değiştirilmesi nedeniyle yapılmıştır. Keza Armaların Korunması

Hakkında Kanun nedeniyle yetkili mahkeme ile ilgili 1.1.2017 tarihinde yürürlüğe

giren bir değişiklik gerçekleşmiştir. Böylelikle 1.1.2017 tarihinden sonra kabul edi-

len ve değişiklik yapılan Kanun sayısı beştir. Henüz İsviçre Federal Medeni Usul

Kanunu’yla ilgili doğrudan yapılmış bir değişiklik olmadığı gibi, Kanunun bazı

maddelerinde değişiklik yapılması amacıyla kurulmuş bir komisyon da bulun-

mamaktadır (D. Staehelin Zivilprozessordnung Bundesgesetz über Schuldbetrei-

bung und Konkurs und Nebengesetze, 6. Auflage, 2016 Basel, s. XVII-XVIII).