133

213

TBB Dergisi 2017 (133)

Hakan PEKCANITEZ

Duruşmaya çıkan hâkim o gün vereceği karara karşı istinaf yo-

luna gidilip gidilemeyeceğini kestirmekte zorlanmaktadır. Halen Hu-

kuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerine göre kanun yollarına

başvurulduğu düşünüldüğünde, eski Kanuna göre ayrı, yeni Kanuna

göre ayrı kanun yolu süreleri gündeme gelmektedir. Yeni kanuna göre

olsa da iş mahkemesi ise ayrı, icra mahkemesi ise ayrı ve hukuk mah-

kemesi ise ayrı parasal sınırlar uygulanmaktadır.

Parasal sınırlar bili-

nip her yıl yeniden değerleme oranı ile çarparak yeni yıldan itibaren

bulunacak tutarın kanunda belirtilen küsuratı değerlendirilerek bulu-

nacak tutara göre hukuka uygun işlem yapmak mümkün olabilmekte-

dir.

Örneğin 2017 yılı için senetle ispat zorunluluğu 2590; istinaf sınırı

3110; temyiz sınırı 41.530; temyizde duruşma sınırı 62.290 liradır. Bir

öğrenciye dahi senetle ispat sınırının bu yıl neden 2590 lira olduğu an-

cak bu tutarın her yıl değişeceği, bunun takip edilmesi gerektiği izah

edilebilir değildir. Hukuk devletine, hukuk güvenliğine aykırı biçim-

de küsuratlı ve her yıl değişen parasal sınırların; 2011 yılında Hukuk

Muhakemeleri Kanunu ile hukuk güvenliğine aykırı olması, uygula-

mada hak kayıplarına neden olması ve karmaşa yaratması nedeniyle,

her yıl arttırılması uygulamasından vazgeçilmiştir. Bunun bir başka

sebebi de artık enflasyonun ve para değerindeki kayıpların eskiden

olduğu gibi çok yüksek olmamasıdır.

Dava açarken temyiz sınırını 40.000 lira olarak görüp dava açan bir

kişi, hüküm verildiği tarihte parasal sınırların artışı nedeniyle o sırada

temyiz sınırı olan 41.530 liranın altında kaldığından, aleyhine verilen

hükmü temyiz edememektedir. Bu sürprizler tereddütsüz hak kayıp-

larına neden olmaktadır.

Anayasa ile teminat altına alınan ilkelerden birisi de hukukî gü-

venlik ilkesidir. Bu ilke gereğince bugün açtığınız dava sonunda ve-

2017 yılı için istinaf sınırı hukuk mahkemelerinde ve iş mahkemelerinde 3110 TL

(HMK m. 341, 5521 s. Kanun m. 8) iken, bu sınır icra mahkemelerinde 7260 TL’dir

(İİK m. 363). Temyiz sınırı hukuk mahkemelerinde ve iş mahkemelerinde 41.530

TL (HMK m. 362, 5521 s. Kanun m. 8) iken, bu sınır icra mahkemelerinde 40.000

TL’dir (İİK m. 364).

Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesine göre her yıl tespit ve ilan edi-

lecek yeniden değerleme oranına göre parasal sınırlar arttırılacaktır. Ancak 6763

sayılı Kanun’la Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen Ek Madde 1 uyarınca

her takvim yılı başından itibaren yeniden değerleme oranı uygulanarak belirlenen

bu parasal sınırın on Türk lirasını aşmayan kısımlarının dikkate alınmaması öngö-

rülmüştür.