133

272

Üreme Hakkına İlişkin Tıbbi Müdahalelerde Rıza

ği kapsamındadır. Bu nedenle kişinin üreme hakkı saygı gösterilmesi

gereken değerlerinden biridir.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin yaşam hakkının korun-

masına ilişkin 3, özel hayatın ve aile yaşamının korunmasına ilişkin 12,

evlenme hakkı ve özgürlüğüne ilişkin 16, düşünce, vicdan ve kanaat

özgürlüğüne ilişkin 18, ifade özgürlüğüne ilişkin 19, tıbbi bakım ve

sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına ilişkin 25 ve eğitim hakkı-

na ilişkin 26’ncı maddeleri, üreme hakkının hayata geçirilmesinde göz

önünde bulundurulması ve uygulanması gereken temel hakları belir-

lemektedir.

Yargıtay en son verdiği kararlardan birinde, cinsel-üreme işlevleri-

nin olumsuz etkilendiği toplu sünnet töreninden dolayı davalı beledi-

yenin tazminat sorumluluğunun bulunduğunu ve manevi tazminatın

bu olay sonucu yaşanan elem ve kederle orantılı olması gerektiğinden

bahisle yerel mahkemenin kararını bozmuştur. Bu karara

göre;

“Davacılar vekili, davacılardan .........’in 1996 yılında 5 yaşında iken

davalı ......... Belediyesi’nin organize ettiği toplu sünnet töreni ile sün-

net edildiğini, birlikte davacı olan anne babanın ilk zamanlarda çocu-

ğun gelişiminin devam etmesi nedeniyle yapılan hatayı ve sonuçlarını

anlayamadıklarını, yıllar sonra operasyonun yanlış yapıldığını anla-

yabildiklerini, yapılan muayenelerde sünnet operasyonu sırasında ke-

silmemesi gerekli bağın da kesildiğini, delik açıldığını, sünnetin bariz

bir şekilde yanlış yapıldığını ve bu durumun ciddi olumsuz sonuçları

olduğunun tespit edildiğini, çocuğun yanlış sünnet nedeniyle idrarını

normal olarak yapamadığını, idrarını yanlışlıkla bağın kesilmesi neti-

cesinde oluşan delik yoluyla yapabildiğini, bu problemin giderilme-

si için birçok kez ameliyata maruz kaldığını ancak problemin tekrar

nüksettiğini, Mahir’in ergenlik çağına girmesi ile birlikte cinsel-üreme

fonksiyonlarını da olumsuz etkilediğinin anlaşıldığını, bu durumun

çocuk sahibi olmasını ve cinsel yaşamını doğrudan ve olumsuz şekilde

etkilediğini, sünnet operasyonunu gerçekleştiren davalı belediyenin

gerekli sağlık koşullarını oluşturmaksızın, yeterli tetkikler yaptırmak-

M. Kemal Oğuzman/Özer Seliçi /Saibe Oktay Özdemir, a.g.e., s.164

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 22.03.2017 tarih ve 2015/39403 Esas, 2017/3511

Karar sayılı kararı