520 / 685
519
TBB Dergisi 2017 (133)
Fatih AYDIN
I. 556 SAYILI KHK VE 6769 SAYILI SINAİ MÜLKİYET
KANUNUNDAKİ TAZMİNAT HÜKÜMLERİNE GENEL
BAKIŞ VE TAKLİT MARKA KAVRAMI
A. 556 sayılı KHK Dönemi
Markaya tecavüz halinde oluşan zararın tazminine yönelik hü-
kümler 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname (MarKHK) m. 62/1-b ile m. 64-m.68’de yer almıştır. İlgili
maddelerde üç çeşit tazminat davasına yer verilmiştir. Bunlar maddi
ve manevi tazminat ile itibar tazminatıdır. Markaya tecavüz fiili farklı
şekillerde tezahür etse de, bu başlık altında markanın aynısının veya
benzerinin kullanılması ile markanın taklit edilmesi halleri incelene-
cektir.
Marka hakkına tecavüz hallerinin düzenlediği MarKHK m. 61/1-
b’de “
Marka sahibinin izni olmaksızın, markayı veya ayırt edilmeyecek de-
recede benzerini kullanmak suretiyle markayı taklit etmek
” fiili kullanıldığı
halde aynı maddede, 9. maddenin ihlalinin de marka hakkına teca-
vüz olduğu belirtilmiştir. Hâlbuki 9. maddede zaten “
Tescilli marka ile
aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal ve/veya hizmetlerin
aynı veya benzeri mal ve/veya hizmetleri kapsayan… herhangi bir işaretin
kullanılması
” gibi durumların marka hakkına tecavüz olduğu açıkça
belirtildiğinden, doktrinde m.m61/1-b’nin gereksiz olduğu yönünde
bir görüş bulunmaktaydı.
1
Diğer bir görüş ise m. 61/1-b’deki fiilin
m.m9’da zaten sayıldığını ancak bunun gereksiz bir tekrar olmadığı-
nı savunmuştur.
2
Bu görüşe göre KHK m.m9’daki fiillerin korumadan
yararlanması için mutlaka tescilli bir marka üzerinde işlenmiş olması
gerekirken, m.m61/b’de tescilli olmasalar dahi tanınmış veya kullanıl-
mak suretiyle ayırt edicilik kazanmış markaların korunması amaçlan-
mıştır.
3
Üçüncü bir görüş ise m. 9’da markanın “
aynısı veya benzerinden
”
söz edildiğini, m. 61 de ise “
ayırt edilemeyecek kadar benzer
” ifadesinin
kullanıldığını, birincisinde iltibas, ikincisinde ise taklit markanın kas-
tedildiğini ve KHK’da “
Markanın ayırt edilemeyecek benzerini kullanmak
1
Sabih Arkan, Marka Hukuku C.2, Ankara 1998, s.216; Hamdi Yasaman, Marka Hu-
kuku-556 sayılı KHK Şerhi, İstanbul 2004, s.1012.
2
Hakan Karan/Mehmet Kılıç, Markaların Korunması 556 sayılı KHK Şerhi ve İlgili
Mevzuat, Ankara 2004, s.455.
3
Karan/Kılıç, s.455.