133

Sayıştay’ın Anayasal Konumu Üzerinde Tartışmalar

sa Mahkemesi bu konuya açıklık getirmemiştir. Diğer yandan, hesap

mahkemesi kavramının ne anlama geldiği de karardan anlaşılama-

maktadır.

SONUÇ

Öğretideki tartışmalarda tarafların dayandığı argümanlar ve Ana-

yasa Mahkemesi’nin verdiği kararlar, topyekûn dikkate alındığında,

Sayıştay’ın anayasal konumunu, konuya ilgi duyan herkesi ikna ve

tatmin edecek bir biçimde tespit ve tayin etmenin mümkün olmadığı

açıktır. Ancak, Sayıştay’ın bir yargı organı olup olmadığının belirlen-

mesinde, şu noktaları gözden uzak tutmamak lazımdır:

Her şeyden önce 1982 Anayasası’nı meydana getiren asli kurucu

iktidar, hazırlanan metnin ilk halinde mevcut bulunan Sayıştay’ın he-

sap mahkemesi olduğuna dair ibareyi, yargı yetkisinin Türk Milleti

adına bağımsız mahkemelerce kullanılacağı gerekçesiyle çıkarmış,

böylece iradesini açıkça Sayıştay’ı yargı organı kabul etmemekten

yana kullanmıştır. Anayasa koyucunun bu iradesi yok farz edilerek

doğru ve gerçekçi bir sonuca varılması mümkün değildir.

1982 Anayasası’nın Yargı bölümünde yer alması olgusu tek ba-

şına, Sayıştay’ ın mahkeme olduğu şeklinde yorumlanamaz. Zira bir

yargı organı olmayan Hâkimler ve Savcılar Kurulu da bu bölümde dü-

zenlenmiştir.

1982 Anayasası, yargı kollarını ve her yargı kolunun çözeceği

uyuşmazlıkları tek tek belirlemiştir. Sayıştay’ı mahkeme olarak kabul

eden görüş sahiplerinin ve bu görüşü benimseyen Anayasa Mahke-

mesi’ nin, bu durumda hangi yargı yoluna dâhil olacağı konusuna da

açıklık getirmesi gerekmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin yaptığı gibi

hesap mahkemesi gibi mahiyeti belirsiz bir tanımlamayla bu durumun

izah edilmesi yeterli değildir.

1982 Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca, yargı yetkisini Türk Mil-

leti adına bağımsız mahkemeler dışında hiç kimse veya organ kullana-

maz. Sayıştay’ın, sorumluların hesap ve işlemleri kesin hükme bağla-

ma görevinin yerine getirmesi yönünden bağımsızlık niteliği yoktur.

Zira bu bağlamdaki görevini de Türkiye Büyük Millet Meclis adına