134

110

İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu

çevrenin korunmasına yönelik tedbirler somutlaştırılmaya çalışılmış-

tır. Çalışmamız kapsamında çevreyi korumaya yönelik bu düzenleme-

lerden İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu (TCK m. 184) incelenmiştir.

TCK m. 184 hükmüyle aynı bölümde düzenlenen çevrenin kasten

ve taksirle kirletilmesi suçları (TCK m. 181-182) ile çevrenin kirletil-

mesine engel olacak asli tedbirler alınmaya çalışılmıştır. Söz konusu

düzenlemelere ek olarak, TCK m. 184 hükmüne yer verilmesi, bu suçla

çevreye ek olarak imar düzeninin de korunduğuna işaret etmektedir.

Bu nedenle, TCK m. 184 hükmünün

karma hukuki konulu

bir suç olduğu

ve suçla çevre yanında imar düzeninin de korunduğu sonucuna ula-

şılmalıdır. Hatta TCK m. 184 ile korunan hukuki yararlar arasında bir

derecelendirme yapmak gerektiği takdirde, imar düzeninin ilk sıraya

konulması gerekmektedir. Zira çevreye doğrudan zarar veren hareket-

ler TCK m. 181-182 hükümleriyle cezalandırılmaya çalışılmıştır.

TCK m. 184 hükmü, yürürlüğe girdiği tarih bakımından özellik

arz etmektedir. Zira TCK m. 344/1-c gereği, TCK’nın neredeyse

142

bü-

tün hükümleri 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girmesine rağmen;

TCK m. 184, TCK m. 344/1-a gereği kanunun yayımlandığı 12.10.2004

tarihinde yürürlüğe girmiştir.

TCK m. 184/1 hükmünde yer verilen suçun oluşması için, yapı

ruhsatı alınmadan veya ruhsata aykırı olarak

bina

inşa edilmesi gerek-

mektedir. Hükümde geçen bina kavramı, İmar Kanunu m. 5’te “

kendi

başına kullanılabilen, üstü örtülü ve insanların içine girebilecekleri ve insan-

ların oturma, çalışma, eğlenme veya dinlenmelerine veya ibadet etmelerine

yarayan, hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılar

” şeklinde

tanımlanmıştır. Doktrinde, bina kavramı yerine onu da içine alan yapı

kavramının kullanılmasının amaca daha iyi hizmet edeceği; düzen-

lemenin bu şekliyle eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

Zira hükümde suçun konusu binayla sınırlandırıldığı için, ruhsatsız/

ruhsata aykırı

yapı

yapan kişiler cezalandırılmadığı halde, bina yapan

kişiler cezalandırılacaktır.

TCK m. 184/2 hükmünde, ruhsat alınmadan başlatılan inşaata ait

şantiyeye

elektrik, su veya telefon bağlantısı yapılması cezalandırılmış-

142

TCK m. 344/1-b gereği, TCK m. 181-182 hükümleri kanunun yayımlandığı

tarihten iki yıl sonra yürürlüğe girmiştir.