134

178

İdari Yargılama Hukukunda Davalı Yanında Müdahilin Tek Başına Kanun Yollarına Başvuruda ...

Giriş

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31’inci maddesi,

Kanun kapsamındaki uyuşmazlıkların çözümünde Hukuk Usulü Mu-

hakemeleri Kanunu’nun (Hukuk Muhakemeleri Kanunu)

uygulana-

cağı halleri saymaktadır. Bu hallerden birisi de “davaya müdahale”

dir.

İdari yargıda “davaya müdahale” ve bu sonucu doğuran “dava-

nın ihbarı” müessesesine gerek var mıdır?

Candan’a göre, davaya katılmamüessesesi, adli yargıcın, “hâkimin

tarafların iddia ve savunmalarıyla bağlılığı” ilkesi gereği, davada

re’sen kullanabileceği yetkilerin sınırlı ve yetersiz olması nedeniyle,

davaya taraf olmayan üçüncü kişilerin haklarının davada yeterince ko-

runamayacağı endişesinin sonucudur. Oysa re’sen araştırma yetkisine

sahip idari yargıç,” bu yetkisini kullanarak, davada hukuka uygunlu-

ğu tartışılan idari işlemin gerçekten hukuka uygun olup olmadığını,

tarafların iddia ve delilleriyle bağlı kalmaksızın bizzat araştırabilecek-

tir. Dolayısıyla bir idari davada, üçüncü kişilerin hukukunun yeterince

korunamaması gibi bir endişe söz konusu olamaz. Bu yüzden, idari

yargıda davaya katılma müessesesine ve davaya katılma sonucunu

doğuran davanın ihbarı müessesine gerek bulunmamaktadır.

“Re’sen araştırma” ilkesinin, bir idari davada, üçüncü kişilerin hu-

kukunun yeterince korunamaması gibi bir endişeyi bertaraf edeceği

varsayımı, uyuşmazlık konusu idari işlem veya idari eylemle arasında

kuvvetli bağ bulunan müdahiller açısından yeterli bir hukuki teminat

olarak kabul edilebilecek midir? Böyle bir varsayımın, İnsan Hakları

Avrupa Sözleşmesi’nin 6’ncı maddesi kapsamında yeterli bir hukuki

güvence olması mümkün değildir.

Davaya müdahale kurumu, dava açma hakkı yerine kullanılan

seçimlik bir hak ya da dava süresi geçirilen hallerde üçüncü kişiye

04.02.2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 12.01.2011 tarih

ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile 1086 sayılı Hukuk Usulü

Muhakemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.

“M. İlhan Dinç/Turgut Candan, “İdari Yargılama Usulünde Davanın İhbarı”,

Danıştay Dergisi,

S.84-85, sh.3-8”, Turgut Candan, Açıklamalı İdari Yargılama

Usulü Kanunu, Adalet Yayınevi, Dördüncü Baskı, Ankara 2011, sayfa 752, dipnot

1050’den naklen.