TBB Dergisi Özel Sayı

184

Kadına Karşı Şiddette Arabuluculuk Kurumuna İlişkin Bazı Değerlendirmeler

arasında iletişimin kurulmasını kolaylaştırır ve diyalog sürecinin işler-

lik kazanmasına ve bunun canlı tutulmasına katkı sağlar; taraflara ra-

hat ve özgür bir müzakere ortamı yaratmak suretiyle, sorumlulukları

kendilerine ait olmak üzere çözümü kendilerinin bulmasına yardımcı

olur. Diğer bir anlatımla arabulucu, uyuşmazlığa bir karar vermek su-

retiyle çözmeyi değil; ikna ve telkin ile tarafların yeniden müzakerele-

re girişmelerine ve bir anlaşma sağlamalarına imkân veren bir ortamı

oluşturmayı hedefler; haklıyı veya haksızı bulmaya yahut belirlemeye

yönelik olarak değil, tarafların her ikisinin de menfaatlerinin en uygun

bir şekilde dengelenmesini öngören bir anlaşma zeminin bulunmasına

çaba sarfederek uyuşmazlığın çözüme kavuşturulmasını gerçekleştir-

meye çalışır.

2- Arabuluculuğa Başvurulabilecek Uyuşmazlıklar

Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 1’de

arabuluculuğa başvurulabilecek olan uyuşmazlıkların kapsamı belir-

lenmiştir: “

Bu Kanun, yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere,

ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemler-

den doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde uygulanır. Şu

kadar ki, aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar arabuluculuğa elve-

rişli değildir

”. Buna göre, sadece tarafların üzerinde tasarruf edebile-

cekleri özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğa başvurulması

mümkündür. Dolayısıyla, kamu düzenine ilişkin olan

ve tarafların

üzerinde serbestçe tasarrufta bulunmalarına olanak vermeyen huku-

Hukuk Uyuşmazlıkları Arabulculuk Kanunu Hükümet Gerekçesi madde 2; ayrıca

bkz Tanrıver-Arabuluculuk Kurumu, s. 73-75; Özbay, s. 466 vd.

“Kamu düzeni kavramı ülke içinde zamanla değişebileceği gibi, her ülkenin kamu

düzeni anlayışı o ülkenin sosyal, siyasi, ekonomik ve ahlâk anlayışına göre de

değişiklik gösterir. Bu itibarla Hukuk Uyuşmazlıkları Arabuluculuk Kanunu

kapsamında arabuluculuğa elverişlilik belirlenirken zikredilen kamu düzeni, Türk

kamu düzeni olarak anlaşılmalıdır. Kamu düzenine ilişkin konularda tarafların

sulh olamayacakları ve tahkime gidemeyecekleri kabul edilmektedir. Kamu

düzenin yanı sıra emredici kurallara, ahlâka, kişilik haklarına aykırı olan yahut

konusu imkânsız olan arabuluculuk sözleşmeleri de geçersizdir.” (Akil s. 79-80);

“Uyuşmazlığın arabuluculuğa elverişli olması bakımından geçerlilik taşıyan kamu

düzeni kavramı, dava yoluna başvurulmuş bir uyuşmazlık bakımından geçerlilik

taşıyan kamu düzeni kavramına nazaran daha dar ve daha sınırlı bir içeriğe sahip

olacaktır. Örneğin, taşkın yapı sahibinin iyi niyetli olup olmadığının araştırılması

gereğinin kamu düzeninden sayılması, aynı uyuşmazlık arabuluculuğun önüne

geldiğinde geçerli sayılmamalıdır.” (Bulur, s. 500).