188 / 497
187
TBB Dergisi 2017 (özel sayı)
Levent BÖRÜ
malıdır. Doktrindeki diğer bir görüşe
37
göre ise, devlet yargılamasının
uzun sürmesi ve arabuluculuğun devlet yargılamasının yanında ye-
dek can kurtaran bir işlevi yerine getirebilmesi sebebiyle, aile içi şiddet
vakıasına ilişkin uyuşmazlıkların çözümü için arabuluculuk kurumu-
na başvurulması yerindedir.
Bugün Türk hukuk doktrinindeki bazı görüşlere göre de, Hukuk
Uyusmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 1, 2. fıkra son cüm-
lede yer alan aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıkların peşinen
arabuluculuğa elverişli olmadığı ifadesinin isabetli olmadığı belirtil-
mektedir.
38
Burada tartışılması gereken bir diğer önemli sorun ise, aile içi şid-
det iddiası içerisinde yer almayan, fakat sadece kadına karşı şiddet
iddiasından kaynaklanan özel hukuka ait uyuşmazlıkların arabulucu-
luğa elverişli olup olmadığıdır. Zira Hukuk Uyuşmazlıklarında Ara-
buluculuk Kanunu madde 1 dikkate alındığında, hüküm sadece aile içi
şiddet iddiasına ilişkin uyuşmazlıkları kapsam dışında bırakmıştır
39
.
Kanaatimizce bu durumun iki farklı açıdan değerlendirilmesi düşünü-
lebilir. Birincisi, kanun koyucu hükümde her ne kadar “
aile içi şiddet id-
diası
” ifadesini kullansa da bunun içerisinde “
kadına karşı şiddet iddiası
”
da yer almalı ve arabuluculuğa başvuru yolu kapatılmalıdır. İkincisi
ise, kadına karşı şiddet iddiasına ilişkin bir uyuşmazlık anılan mad-
de kapsamı içerisinde yer almadığı için, kadına karşı şiddet iddiasının
arabuluculuk yolu ile çözüme kavuşturulmasının mümkün olmasıdır.
Gerçekten de kadına karşı şiddetin aile içi şiddet içerisinde yer almadı-
37
Alexandra Zylstra, “Mediation and Domestic Violence: A Practical Screening
Method for Mediators and Mediation Program Administrators”, University of
Missouris School of Law Scholorschip Repository, N.1, 2001, s. 253-300, s. 253 vd;
Neil S. Jacobson/John M. Gottman, “When Men Batter Women, New Insights into
Ending Abusive Relationships”, New York 2007, s. 5 vd.
38
Bkz ve karş. Özbek, s. 1195; Demir, s. 220; Mustafa Göksu, Civil Litigation and
Dispute Resolution in Turkey, Ankara 2016, s. 277; Pekcanıtez Usûl-Özekes s.
2828-2829; Akil, s. 124-125.
39
Ayrıca, 20.03.2012 tarihli resmi gazetede yayımlanan, 6284 sayılı Ailenin Korun-
ması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ile ilgili olarak kadına
karşı şiddetenden kaynaklanan uyuşmazlıklara uygulanıp uygulamamasına
ilişkin 26.01.2013 tarihli resmi gazetede yayımlanan Hukuk Uyuşmazlıklarında
Arabuluculuk Kanunu’nda da bir ifade yer almamaktadır. Kanaatimizce bu bir
eksikliktir ve söz konusu Kanuna ilişkin uyuşmazlıkların Hukuk Uyuşmazlıkları
Arabuluculuk Kanunu’nun uygulama kapsamının hangi ölçüde olduğuna veya
olmadığına ilişkin açık bir düzenleme yapılması yerinde olurdu.