463 / 497
462
Feminist İktisat Teorisi Bağlamında Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme
Diğer yandan Dünya Ekonomik Forumu tarafından ilk kez 2006’da
cinsiyete dayalı farklılıkları ölçmek ve izleyebilmek için kullanılan öl-
çümyöntemi ise Global Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (The Global Gender
Index)dir. Bu endeksle erkek ve kadın arasındaki uçurum; ekonomik
katılım ve fırsat düzeyi, eğitim düzeyi, sağlık ve hayatta kalma ve po-
litik yetki derecesi olarak 4 alt grupta incelenmektedir. Global cinsiyet
eşitsizliği endeksine göre Türkiye 0,623 endeks değeri ile 144 ülke ara-
sında 130. sırada yer almaktadır. 2016 yılında ilk sırada 0,874 ile İzlanda
yer almaktadır. Yemen ise, 0,516 ile en düşük endeks değerine sahip ül-
kedir. Bu endekse göre; dokuz ülke (Bahamalar, Barbados, Finlandiya,
Fransa, Jamaika, Letonya, Lesoto, Nikaragua ve Filipinler hem sağlık
ve hayatta kalma hem de eğitim düzeyi alt endekslerindeki uçurumu
tamamen kapatmış olsa da, henüz Ekonomik Katılım ve Fırsat veya
Politik yetki alt indeks uçurumlarını tamamen kapatabilen ülke bulun-
mamaktadır.
47
Tablo 2’ye göre Türkiye’nin GCEE’nde en kötü durum-
da olduğu kategorilerin ekonomik katılım ve fırsat düzeyi ve politik
yetki derecesinin diğer ülkelerdeki oranlara kıyasla oldukça düşük
değerlerde olduğu görülmektedir.
Tablo. 2. 2016 Global Cinsiyet Eşitsizliği Endeksine (GCEE) Göre İl 10
Ülkenin ve Türkiye’nin Durumu
Genel
Ekonomik katılım
ve fırsat
Eğitime katılım Sağlık ve sağ kalım Politik Yetki
Sıra Derece Sıra Derece Sıra Derece Sıra Derece Sıra Derece
İzlanda
1
0,874 9
0,806 1
1,000 104 0,970 1
0,719
Finlandiya
2
0,845 16
0,794 1
1,000 1
0,980 2
0,607
Norveç
3
0,842 7
0,818 28
1,000 68
0,974 3
0,576
İsveç
4
0,815 11
0,802 36
0,999 69
0,974 6
0,486
Ruanda
5
0,800 8
0,817 110 0,958 89
0,972 8
0,452
İrlanda
6
0,797 49
0,709 1
1,000 54
0,979 5
0,502
Filipinler
7
0,786 21
0,780 1
1,000 1
0,980 17
0,386
47
WEF, 2016, s. 5-11.