66 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Sançar Sefer SÜER
65
İdeolojik yoğunluk bakımından, Kirchheimer’a göre, catch-all par-
tiler, siyasi yelpazenin merkezinde, benzer siyasi pozisyonlar benim-
seyecek ve benzer hususları vurgulayacaktır. Çoğunluğu sağlayacak
büyük bir parti, o kadar catch-all’dur ki, kendine has bir ideolojik prog-
rama sahip olamaz. Muhakkak, sürekli belli bir partiye oy veren bazı
kişiler olacaktır, ancak, yüzen oyları elde etmek için, her parti diğe-
rinden farklılıklarını en aza indirecektir. Bu noktada, Kirchheimer’in,
-Downs’un
“Demokrasinin İktisadi Kuramı”
ve siyasi partilerin temel
amacının gelecek seçimleri kazanmak olduğu iddiasına atfen-, sonuç-
ta toplumun fertleri için hasıl olan menfaatler, politikaları sonucunda
oluşan zararlardan daha büyük olacak şekilde partinin politikaları-
nı ayarlayacağını belirttiği ifade edilmektedir. Azami sayıda seçmen
çekebilmek için, önceki ideolojik pozisyonlarını ve çekirdek seçmen
kitlesinin menfaatlerini feda etmiş parti örnekleri olarak, Kirchheimer
catch-all partileri, Downs ise, çok-politikalı partiyi vermektedir. Parti-
lerin bu çok yüzlü ideolojik yaklaşımı uygulamaları hususundaki tek
sınır, partilerin tamamen aynı programlar ortaya koymaları halinde
seçmenin oy kullanmaktan vazgeçeceği gerçeğidir
46
. Catch-all partinin
ideolojik boyutu kısaca beş kategoride özetlenebilir: azami oy almaya
dönük bir seçim stratejisi, vurgulanan konularda artan benzerlikler,
geleneksel ideolojiye vurgunun düşürülmesi, farklı menfaatlerin uz-
laştırılması, parti sistemi içinde merkezi konum
47
. İdeolojik boşluğun
yerini ise, adaylarının cazip kişisel özelliklerine yapılan vurgu alır,
adaylar da, partiye hizmet süresi, deneyimi gibi örgütsel nitelikleri
nedeniyle değil, etkili oldukları varsayılan potansiyel seçmen kayna-
ğı nedeniyle aday gösterilir
48
. İdeolojik bakımdan catch-all partilerin
özellikleri aşağıdaki tabloda özetlenmektedir
49
:
ÖZELLİK
GÖSTERGE
ÖLÇÜM VASITASI
Parti sistemi içinde merkezi
konumun benimsenmesi
Partilerin, sağ ve soldan
sistemin merkezine doğru
kümelenmesi
Parti beyannamelerinde vur-
gulanan sol ve sağ konuların
sıklığı belirlenerek, merkeze
uzaklığın tespiti
46
KROUWEL, 2003, 28-29.
47
KROUWEL, 1998, s.51.
48
GUNTHER/DIAMOND, s.186.
49
KROUWEL, 1998, s.58.