TBB Dergisi 97. Sayı

TBB Dergisi 2011 (97)

Şebnem NEBİOĞLU ÖNER

137

mında korunması, kural olarak evlilik birliğinin sona ermesine ka-

dar devam edecek, eşlerin bu konuttan kesin olarak taşınmaları, an-

laşarak konutun aile konutu olma niteliğine son vermeleri, evliliğin

boşanma, iptal veya ölümle son bulması veya konutun yok olması

hallerinde, bu madde kapsamında yer alan koruma imkânları da son

bulacaktır

. Aile konutu niteliğinin sürmesi koşuluyla evliliğin de-

vamı süresince söz konusu olan TMK 194. madde koruması, eşler-

den birinin ölümü halinde, evlilik birliği ortadan kalkacağından sona

erecek, ancak sağ kalan eşin aile konutu üzerindeki hak sahipliği,

TMK’nın mal rejimleri ve miras hukuku hükümlerine göre korunma-

ya devam edecektir.

Bu kapsamda; TMK 240. madde ile edinilmiş mallara katılma reji-

minde, TMK 254 ve 255. maddeler ile paylaşmalı mal ayrılığı rejimin-

de, TMK 279. madde ile mal ortaklığı rejiminde ve TMK 652. madde ile

de eşler arasındaki mal rejimi ne olursa olsun mirasçılık sıfatına dayalı

olarak mirasın paylaşımında, ölüm halinde sağ kalan eşin aile konutu

üzerindeki talep haklarına ilişkin düzenlemelerin yapılmış olduğunu

belirtmek gerekmektedir. Bu maddelere göre; sağ kalan eş, ölen eşine

ait olup da birlikte yaşadıkları konut üzerinde, edinilmiş mallara ka-

tılma rejiminde katılma alacağına, paylaşmalı mal ayrılığı rejiminde

miras ve paylaşmadan doğan hakkına, mal ortaklığı rejiminde ortak-

lık payına ve mirasın paylaşımında ise miras payına mahsup edilmek

suretiyle, aile konutu üzerinde kendisine mülkiyet, intifa veya oturma

hakkı tanınmasını talep edebilecektir.

Dolayısıyla, konutun eşlerin ortak iradesi ile aile konutu olarak

özgülenmesi suretiyle başlayan aile konutuna ilişkin koruma, evliliğin

ölüm, boşanma veya iptal kararıyla neticelenmesi akabinde (TMK 194.

madde anlamında) sona ermektedir. Ancak gerek mal rejiminin tasfi-

yesi aşamasında gerekse mirasın paylaşılmasında sağ kalan eşe ayni

hak tanınması imkânı sağlanmış, böylece aile konutu, sağ kalan eşin

eski yaşantısını devam ettirebilmesi amacıyla ayakta tutulmuştur.

sunda ayrıca bkz. Şıpka, Diğer Eşin Rızası, s.89. Yazar, aile konutunun koruması-

nın başlangıcı için; yasal bir evlilik birliği olması, eşlerden birinin ya da her ikisi-

nin birlikte oturulan konut üzerinde ayni ya da şahsi bir hak sahibi olmaları, bu

konutun eşlerce aileye özgülenmiş olması ve ailenin yaşam merkezinin o konutta

başlamış sayılması unsurlarının bir arada bulunması gerektiğini belirtmiştir.

Braem / Hasenböhler, Art.169, Nr. 33.; Uçar, Aile Konutu Müessesesi, s.10.