TBB Dergisi 97. Sayı

Aile Konutu’nun Özellikleri, Unsurları, Koruma Süresi ve Korunma Nedenleri

138

Aile konutu koruması

kural olarak evliliğin devamı süresince söz

konusu olup, evliliğin ölüm, boşanma veya iptal kararıyla sona ermesi

halinde ortadan kalkmaktadır

İsviçre Medeni Kanunu’nun 121. maddesi düzenlemesi ve Türk

Hukuku’ndaki karşılığı husususu da, aile konutunun korunması kap-

samında üzerinde durulması gereken önemli bir noktadır. İsviçre Me-

deni Kanunu’nda yer alan ancak Türk Medeni Kanunu’nda karşılığı

olmayan ZGB 121. madde ile, evliliğin devamı sırasında söz konusu

olan aile konutuna ilişkin koruma, evliliğin boşanma veya iptalle so-

nuçlanması sonrasına da taşınmak istenilmiştir. Evliliğin son bulması

sonrasında, konut üzerinde mülkiyet hakkı sahibi veya kira sözleşme-

sinin tarafı olmayan eş ve özellikle çocukların korunması amacıyla İs-

viçre Medeni Kanunu’nda yer verildiği belirtilen hükümde; eşlerden

birinin çocuklar veya diğer önemli nedenlerle aile konutuna muhtaç

olması halinde, mahkemece kira sözleşmesinden doğan hak ve yü-

kümlülüklerin, diğer taraf için hakkaniyet gereği kabul edilebilir ol-

ması halinde, ihtiyacı olan eşe devredilebileceği; bu tarihe kadar ki-

racı olan eşin kira bedellerinde iki yıldan fazla olmamak şartıyla, kira

sözleşmesinin sözleşme veya kanundan doğan nedenlerle sona erdiği

ya da erdirilebileceği tarihe kadar müteselsilen sorumlu olacağı, kira

bedelini ödeyen kiracı eşin bunu diğer eşe ödemekle yükümlü olduğu

nafaka borcu ile takas edebileceği, aile konutunun eşlerden birisine ait

olması halinde ise, mahkemece diğer eşe aynı koşullar ve uygun taz-

minat mukabilinde veya nafaka borcuna mahsuben, belirli bir süreyle

sınırlı oturma hakkı tanınmasına karar verilebileceği, önemli nedenle-

rin ortaya çıkması durumunda tanınan bu hakkın sınırlandırılabilece-

ği veya tamamen ortadan kaldırılabileceği düzenlenmiştir.

Evliliğin iptal ve boşanma kararıyla sona ermesi halinde aile konu-

tundan hangi eşin faydalanacağı konusunda Türk hukukunda yer alan

düzenlemeler ise; TMK 254. madde ile TMK 194/IV. fıkra hükümleridir.

Burada sözü edilen koruma TMK 194. madde anlamındaki koruma olup, sağ

kalan eşe aile konutunun özgülenmesi imkânı, bilakis evliliğin sona ermesinden

sonra gündeme gelmektedir.

Yargıtay’ın, evliliğin sona ermesiyle birlikte TMK 194. madde anlamındaki aile

konutu korumasının son bulduğu yönündeki Y.2.H.D., 13.1.2010 tarih, 2009/1992

E., 2010/387 K. sayılı kararı, Y.2.H.D., 6.7.2009 tarih, 2008/6262 E., 2009/13275 K.

sayılı kararı, Y.2.H.D., 14.5.2007 tarih, 2007/7375 E., 2007/8031 K. sayılı kararı ve

Y.2.H.D., 27.9.2006 tarih, 2006/5471 E., 2006/12571 K. sayılı kararı için bkz. Ka-

zancı İçtihat ve Mevzuat Bankası.