173 / 465
2010 Anayasa Değişikliklerinden Sonra Türk Anayasa Mahkemesinin Yapılanması
172
Giriş
Bu çalışmanın konusu 1982 Anayasası’nda 7.5.2010 günü 5982
Sayılı
“Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Bazı Maddelerinde Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun”
la Anayasa’nın 146, 147, 149 ve geçici 18.
maddesinde yapılan değişikliklerin Türk Anayasa Mahkemesi’nin
oluşumu ve yapılanması üzerinde doğurduğu etkileri incelemektir.
Çalışmanın amacında, anayasa yargısının tarihi gelişimi ışığında
ve karşılaştırmalı hukuktaki temel özellikleri irdelenerek 2010 Anaya-
sa (AY) değişikliklerininin Türk Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) yapı-
lanması üzerindeki etkilerini vurgulamak yatmaktadır.
Çalışmanın konusunu fazla genişletmemek adına anayasa mah-
kemesinin görevleri üzerinde durulmamış; sadece yapılanması, üye-
lerin seçim usulleri ile üyelerde aranan nitelikler üzerinde irdelemeye
girişilmiştir.
Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. I. Bölümde 1982 Anayasa-
sından önce Türk Anayasa Mahkemesi’nin yapılanması ve oluşumu
ele alınmıştır. Bu bağlamda, hem 1961 Anayasası döneminde Türk
Anayasa Mahkemesi’nin yapılanması ve oluşumu incelenmiş; hem de
genel olarak anayasa mahkemelerinin kuruluş amaçları, tarihi süreçte
dünyada ve Türkiye’de anayasa mahkemelerinin ortaya çıkışı ve orta-
ya çıkış nedenleri üzerinde kısaca durulmuştur.
II. Bölümde 2010 değişikliklerinden önceki AYM’nin yapılanması
ile 2010 değişikliklerinden sonraki yapılanması karşılaştırmalı olarak ele
alınmıştır. Bu bağlamda, çalışmanın bu bölümde karşılaştırmalı hukuk
ışığında 2010 AY değişikliklerinin AYM’nin yapılanmasına etkilerine
değinilmiş ve 2010 AY değişiklikleri sonucunda, AYM’nin yapılanma-
sı; mahkemeye üye seçim yöntemi ile üyelerde aranan nitelikler, ortaya
çıkan ve çıkabilecek olası sorunlar da değerlendirilerek irdelenmiştir.
Çalışmanın her bölümünde, uygun görüldükçe karşılaştırmalı
anayasa hukukundaki düzenlemelerden ve örneklerden kısaca bahse-
dilmiş, buna dair ayrıntılı bilgi ise çalışmanın son bölümünde ayrı bir
başlık altında verilmiştir.
Sonuç ve değerlendirme bölümünde ise, 2010 AY değişikliklerin-
den sonra AYM üyelik seçimlerinde yaşanan ve yaşanabilecek olası
sorunların neler olabileceği ve bunlara dair çözüm önerileri sunularak
çalışma bitirilmiştir.