356 / 465
TBB Dergisi 2011 (97)
Gülnihal PAKSOY
355
rütülmesine ‘soybağının reddi’ bunu sağlayan davaya da soybağının
reddi davası denir
6
. Medeni Kanun soybağının reddine imkân tanı-
makla kocanın menfaatlerini korumuştur
7
. Nitekim babalık karinesi
aksi ispatlanamayan kesin bir karine olarak kabul edilse idi bir çok
haksızlıklara ve uygunsuzluklara yol açılmış, birçok koca kendilerin-
den olmayan çocukları benimsemeye zorlanmış olurdu
8
.
Soybağının reddi davası, açılma sebepleri, süresi ve dava açma
hakkına sahip kişilerin kanun tarafından belirlendiği özel bir dava ola-
rak kabul edilebilir
9
. Nitekim soybağının reddi davası dışında çocuk
ile baba arasında kurulan soybağının ortadan kaldırılması mümkün
değildir
10
. Soybağının reddi davası dışında bir dava ile örneğin tespit
ya da nüfus kaydının düzeltilmesi gibi bir dava ile çocukla koca ara-
sında kurulan soybağı ortadan kaldırılamaz
11
.
Uygulamada nüfus kaydının düzeltilmesi davası ile soybağının
reddi davasının birbirleri ile karıştırıldığı gözlemlenmektedir. Soyba-
ğının reddi ‘karımın doğurduğu çocuğun babası ben değilim’ iddiası-
nın hukuksal ifadesidir
12
. Diğer yandan soybağının reddi davası ancak
babalık karinesinin kapsamında yer alan, bu anlamda babalık karine-
sinden yararlanan çocukların soybağının ortadan kaldırılmasını ifade
eden bir davadır. Babalık karinesinden yararlanmaksızın kocanın nü-
fus kütüğüne kaydedilen çocukla koca arasında soybağının kurulması
söz konusu olmadığı için böyle bir durumda çocuk ile koca arasın-
da soybağının bulunmadığının tespitine yönelik olarak açılacak dava
soybağının reddi davası olmayıp yanlış nüfus kaydının düzeltilmesi
6 Akıntürk, s.327; Zevkliler Aydın/Acabey M.Beşir/Gökyayla Emre,
Medeni Hukuk,
Ankara 1995, s.996; Saymen H.Ferit/Elbir K.Halid,
Türk Medeni Hukuku, Aile Hu-
kuku, C.III,
İstanbul 1957, s.; Gençcan, s.197.
7 Genetik kökene bağlılık ilkesi çocuğu, istikrarı ve ailenin huzurunu koruma en-
dişelerinden ağır basmıştır. Bu anlamda kocaya kendisinden olmayan bir çocuk,
evliliğin bedeli ve karısına beslediği güvenin kefareti olarak kendi çocuğu diye
dayatılamayacaktır. Koca yargıdan temin edeceği bir soybağının reddi hükmü ile
haksız yere baba sayılmaktan ve babalık kimliğine bağlı külfetlerden kurtulabile-
cektir. (Serozan, s.176)
8 Velidedeoğlu Hıfzı Veldet,
Türk Medeni Hukuku, C.II, Aile Hukuku
, İstanbul 1965,
s.319.
9 Dural/Öğüz/Gümüş, s.442.
10 Dural/Öğüz/Gümüş, s.442.
11 Dural/Öğuz/Gümüş, s.442.
12 Gençcan, s.197.