367 / 465
Soybağının Reddi
366
743 sayılı Eski Medeni Kanun döneminde öngörülmüş olan bir ay-
lık kısa süre 4721 sayılı Yeni Medeni Kanun ile 1 yıla çıkarılmış olup
ayrıca kocanın ve kayyımın açacağı dava bakımından beş yıllık ikinci
bir süre daha kabul edilmiştir.
MK m.289/1 düzenlemesine göre;
“Koca, davayı, doğumu ve baba
olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişki-
de bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl, her hâlde doğumdan
başlayarak beş yıl içinde açmak zorundadır.”
Ancak MK m.289/1 düzenle-
mesindeki
‘….her halde doğumdan başlayarak beş yıl…’
ibaresi Anayasa
Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir
52
. İptalden sonraki madde dü-
zenlemesine göre koca, davayı, doğumu ve baba olmadığını veya ana-
nın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu
öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl içinde açmak zorundadır.
Soybağının reddi davasında davacı çocuk ise ergin olduğu tarih-
ten başlayarak en geç bir yıl içinde davayı açmalıdır. (MK m289/2)
Ergin olmayan çocuğa atanacak kayyım ise atama kararının kendisine
tebliğinden itibaren bir yıl, herhalde doğumdan başlayarak beş yıl için-
de soybağının reddi davasını açacaktır. (MK m.291/2) Çocuğa kayyım
atanmamış veya çocuğa atanan kayyım tarafından dava açılmamış ol-
ması çocuğun ergin olduktan sonra dava açmasına engel oluşturmaz
53
.
Diğer ilgililer (kocanın altsoyu, ana ve babası, gerçek baba oldu-
ğunu iddia eden kişi) soybağının reddi davasını, doğumu ve kocanın
ölümünü, ayırt etme gücünü sürekli olarak kaybettiğini veya hakkın-
da gaiplik kararı verildiğini öğrenmelerinden itibaren bir yıl içinde
açabileceklerdir. (MK m.291/1)
E- Kocanın Dava Açma Hakkının Dava Açma Süresinin
Dolmasından Önce Düşmesi
743 sayılı Eski Medeni Kanunun 246.maddesi eğer koca, çocuğu
açıkça veya zımni şekilde benimsemişse, başka bir ifadeyle çocuğun
S.114, s.25; Dural/Öğüz/Gümüş, s.452-453; Acabey, s.99; Şahin Emin,
4721 Sayılı Türk
Medeni Kanunu Hükümlerine Göre Aile Hukuku Davaları Tatbikatı
, Ankara 2004, s.981.
52 Anayasa Mahkemesi’nin 25/06/2009 Tarih ve 2008/30 Esas, 2009/96 sayılı Kara-
rı.
53 Dural/Öğüz/Gümüş, s.453; Acabey, s.101.