TBB Dergisi 97. Sayı

TBB Dergisi 2011 (97)

İbrahim AŞIK

dayanarak 01.10.2011 tarihinden sonra yetki sözleşmesiyle yetkili kı-

lınan mahkemede dava açılamayacaktır. Çünkü HMK’nın yürürlüğe

girmesiyle bu kişiler arasındaki yetki sözleşmesi geçersiz hale gele-

cektir. Aynı zamanda 01.10.2011 tarihinden sonra açılan bir dava söz

konusudur; bir başka ifadeyle tamamlanmış bir usûl işleminden söz

edilmesi mümkün değildir.

Her iki taraf tacir olmasına rağmen sözleşmeyi imzalayan kefil ta-

cir değilse 01.10.2011 tarihinden sonra kefile karşı sözleşmedeki yetki

şartına dayanılarak dava açılamaz

143

SONUÇ

Bu çalışmada yetki sözleşmesi konusu incelenmiştir. Özellikle de

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yetki sözleşmesine ilişkin getirdi-

ği yenilikler üzerinde durulmuştur.

Kanun yeni düzenlemeyle temel bir değişiklik getirmiş ve zayıf

konumdaki kişileri korumak için sadece tacirler ve kamu tüzel kişileri-

nin yetki sözleşmesi yapmasına izin vermiş, bunun dışındaki kişilerin

yetki sözleşmesi yapmasına izin vermemiştir. Zira mülga HUMK dö-

nemindeki geniş sözleşme serbestisi zayıf konumdaki tarafın zararı-

na işletilmiştir. Böyle bir sınırlama getirilmesi günümüz hukukunda

sıklıkla karşımıza çıkan genel işlem şartlarında zayıf konumdakilerin

korunması açısından önemli bir değişiklik olmuştur.

Ancak tacir veya kamu tüzel kişisi olmayanların yetki sözleşme-

si yapması ve bu sözleşmede belirlenen yerde dava açılması halinde

mahkeme yetki sözleşmesinin geçersizliğini re’sen dikkate alama-

yacak, bunun davalı tarafından ilk itiraz olarak ileri sürülmesi gere-

kecektir. Bu ise Kanunun belirlediği koruma amacına (zayıf konum-

dakinin korunması) uygun değildir. Bu nedenle Kanunda yapılacak

değişiklikle yetki sözleşmesinin geçersizliğinin mahkemece re’sen dik-

kate alınacağı şeklinde bir değişiklik yapılmasının daha doğru olacağı

sonucuna ulaştık.

Ayrıca tacir veya kamu tüzel kişisi olmayan kişilerin 01.10.2011 ta-

rihinden önce yapılan yetki sözleşmesine dayanarak, artık sözleşmede

belirtilen yerde dava açamayacakları sonucuna ulaştık.

143

Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s.129.