158 / 529
TBB Dergisi 2012 (98)
Elif CENKERİ
157
İlgili madde hükmü uyarınca;
“safi iradın bulunması için, 21’inci
maddeye göre istisna edilen gayrisafi hâsılata isabet edenler hariç olmak üzere
gayrisafi hâsılattan”
bazı giderlerin indirilebilmesi mümkün olmakta-
dır. Diğer bir anlatımla, uygulama açısından kiraya verilen konutun
konut istisnasından yararlanması durumunda, öncelikle bahse konu
istisna tutarının gayrisafi hâsılattan düşülmesini takiben kanunda dü-
zenlenen giderlerin indirilmesi gerekmektedir.
Burada bir hususa değinmek gerekmektedir. Vergi mükellefleri
gerçek giderlerine ilişkin belgeleri verecekleri beyannamelere ekleme-
yecek olsalar da, söz konusu belgeleri vergi dairesinin talebi üzerine
ibraz etmeleri gerekmekte olduğundan, bahse konu belgelerin zama-
naşımı süresi boyunca muhafazası gerekmektedir.
6
B- GÖTÜRÜ GİDER USULÜ
Götürü gider usulünde; elde edilen gayrisafi hâsılattan indirilecek
götürü gider oranı, ilgili yılın gayrisafi hâsılatının %25’idir. GVK’nın
74’üncü maddesi uyarınca;
“mükellefler (hakları kiraya verenler hariç)
7
di�
ledikleri takdirde yukarıda yazılı giderlere karşılık olmak üzere hâsılatlarından
%25’ini götürü olarak indirebilir”.
İlgili madde hükmünde dikkati çeken; vergiye tabi gelirin tespitin-
de götürü gider usulünü seçen vergi mükelleflerinin iki yıl geçmediği
sürece bahse konu yöntemi uygulamaktan dönemeyecekleridir. Uy-
gulamada önem arz eden diğer bir husus ise; mükelleflerin tercihleri
uyarınca giderlerinin tespitinde kullanacakları usulün mükellef bazın-
da beyan edilen tüm kira gelirleri açısından bütünlük arz etmesidir.
III- GAYRİSAFİ HASILATTAN İNDİRİLECEK GİDERLER
GVK uyarınca; gerçek gider usulü uygulamasında; gayrisafi
hâsılattan iradın sağlanması ve idamesi için yapılan indirimi kabul
edilen giderlerin indirilmesi neticesinde safi hâsılata ulaşılmaktadır.
8
Bu bağlamda, GVK’nın konuya ilişkin maddesinde safi hâsılatın belir-
6
A.e.,
s. 83.
7
Madde hükmünde de açıkça ifade edildiği üzere; götürü gider yönteminden hak-
larını kiraya verenlerin yararlanamayacağı düzenlenmektedir. Bu itibarla, bahse
konu yöntem; haklar dışındaki gayrimenkuller açısından uygulanabilmektedir.
8
Bkz. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu m. 71.