224 / 529
TBB Dergisi 2012 (98)
İştar URHANOĞLU CENGİZ
223
ğu tartışmasızdır. Sözleşmenin konusunda veya amacındaki kanuna,
ahlaka aykırılığın ağır olduğu; yani kamu düzeni bakımından kesin-
likle kabul edilemez bir aykırılığın sözkonusu olduğu hallerde butlan
baştan itibaren iş sözleşmesinin geçersizliği sonucunu doğuracaktır.
72
Bu durumlarda iş sözleşmesi yerine getirilmeye başlanmış olsa bile
baştan itibaren geçersiz sayılır.
73
Butlana yol açan neden sonradan ortadan kalkmışsa, örneğin; ya-
sağa rağmen çalıştırılan küçük bilahare erginlik yaşını doldurmuşsa
veya iş için gereken yaşa ulaşmışsa artık butlandan bahsedemeyiz.
74
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, butlanın iş sözleşmesine etkisi
konusunda yeni bir hükme yer vermektedir. Türk Borçlar Kanunu’nun
iş sözleşmesinin kurulmasını düzenleyen 394. maddesinin son fıkrası-
na göre;
“Geçersizliği sonradan anlaşılan hizmet sözleşmesi, hizmet ilişkisi
ortadan kaldırılıncaya kadar, geçerli bir hizmet sözleşmesinin bütün hüküm
ve sonuçlarını doğurur.”
. Kanun koyucu iş sözleşmesinde butlanın geç-
mişe etkili değil de taraflardan birinin öne sürdüğü andan itibaren ge-
leceğe yönelik etkili olması yönünde genel kabul gören görüşe uygun
olarak ve İsviçre Borçlar Kanununun bu yöndeki 320. maddesini göz
önünde bulundurarak yerinde bir düzenleme yapmıştır. Ancak Türk
Borçlar Kanunu m. 394’ ün gerekçesi çelişkili bir ifade içermektedir.
Buna göre;
“… Maddeye göre işçi, hizmet sözleşmesinin geçersiz olduğunu
biliyorsa iyiniyetli sayılmayacak; bu durumda ise, fıkrada da belirtildiği gibi
geçersizliği sonradan anlaşılan hizmet sözleşmesinden söz edilemeyeceğinden,
bu hükümden yararlanamayacaktır. Belirtilmelidir ki, hizmet sözleşmesinin
geçersizliğini bilerek işçi çalıştıran bir işveren, sözleşmenin geçersizliğini ileri
süremeyecek ve geçerli bir sözleşme varmışçasına, işçiye karşı sorumlu olacak�
tır. Maddenin düzenlemesinde, kaynak İsviçre Borçlar Kanununun 320’nci
maddesi göz önünde tutulmuş; ancak, işçinin harcadığı emeğin korunması il�
kesi gözetilerek, bu maddenin üçüncü fıkrasında aranan “iyiniyetle işgörme”
koşuluna Tasarıda yer verilmemiştir.”.
72
Mollamahmutoğlu/Astarlı, a.g.e., s.495; Tunçomağ/Centel, a.g.e., s.89-90; Akyi-
ğit, Hükümsüzlük, s.39; Bakırcı, 2004, s.424; Narmanlıoğlu, a.g.e., s.191-192; Sü-
zek, İş Hukuku, s.288.
73
Mollamahmutoğlu/Astarlı, a.g.e., s.495; Bakırcı, 2004, s.423-424; Tunçomağ/Cen-
tel, a.g.e., s.89-90; Süzek, İş Hukuku, s.288; Narmanlıoğlu, a.g.e., s.191-192.
74
Mollamahmutoğlu/Astarlı, a.g.e., s.496; Bakırcı, 2004, s.424; Akyiğit, Şerh, s.2039.