TBB Dergisi 100. Sayı

Yasama DokunulmazlIğı

sama dokunulmazlığından yararlanacağını kabul etmiş ancak, gerek-

tiğinde bakanlar kuruluna başkanlık etme yetkisiyle donatmış olduğu

cumhurbaşkanının durumunu düzenlememiştir. Milletvekilliğinden

farklı olarak, cumhurbaşkanlığı hukuki kurumunda, cumhurbaşka-

nı seçilen kişinin cumhurbaşkanı olmadan önceki yaşamıyla ilgili bir

isnat altında bulunması halinde, cumhurbaşkanı dokunulmazlığının

kaldırılmasını veya cumhurbaşkanlığı dönemi bittikten sonra cum-

hurbaşkanlığı dokunulmazlığının kendiliğinden kalkarak cumhur-

başkanının yargılanmasını sağlayan hukuki bir kurum, bir aygıt, Türk

hukuk düzeninde mevcut bulunmamaktadır. 1982 Anayasasının 105.

maddesinde cumhurbaşkanının sorumsuzluğu düzenlenmiş; ama

cumhurbaşkanının yasama dokunulmazlığından yararlanıp yaralan-

mayacağı ayrıca öngörülmemiştir

Bunun haricinde de cumhurbaşkanının, cumhurbaşkanlığı ma-

kamına seçilmesinden önce veya sonra bir suç islediği ileri sürülürse

tutulma, sorguya çekilme, tutuklanma ve yargılama işlemlerine tabi

tutulup tutulamayacağı madde metninden anlaşılmamaktadır. Du-

rum böyle olunca da bu husus sürekli tartışma konuları arasında yer

almaktadır

Bu konuda ileri sürülen değişik görüşler bulunmaktadır. Hâkim

olan görüş; TBMM üyeleri yanında milletvekili olmayan bakanlar ile

Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyelerine de tanınmış bulunan yasama

dokunulmazlığına ilişkin düzenlemelerin, cumhurbaşkanı hakkında

da uygulanabilmesi gerektiği yönündedir

Bizim de katıldığımız görüşe göre, bir hukuk devletinde kişi-

lerin, suç işlediklerinde sorumlu olmama ayrıcalıkları yoktur. Bu

nedenle, kişisel suçlar yönünden Anayasanın susmasını, cumhur-

başkanının kişisel eylemlerinden dolayı da sorumlu bulunmadığı

şeklinde yorumlamak olanaksızdır. Bize göre, bir kişinin sırf cum-

hurbaşkanı olması nedeniyle işlediği tüm suçlardan sorumsuz

kabul edilmesi mümkün olmamakla birlikte, cumhurbaşkanının

Adem, Afet, Türkiye’de Yasama Dokunulmazlığı, Erciyes Üniversitesi Sosyal

Bilimler Enstitüsü, Kayseri-2010, s. 38.

Adem, s. 39.

Adem, , s. 39; Görüşler hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Özcan, s. 134.