36 / 477
TBB Dergisi 2012 (100)
Yusuf Solmaz BALO
35
olağan yargılama usulüne tabi olarak yargılanması da doğru olma-
yacaktır. Bu nedenle, Türk hukukunda yasama dokunulmazlığına
benzer bir kurumun
92
cumhurbaşkanlığı için de düzenlenmesi isa-
betli olacaktır
93
.
V- Yasama Dokunulmazlığı Kapsamında Olmayan Durumlar
Başka ülkelerde olduğu gibi, Türkiye’de de,
“temiz toplum”
özlemi,
yasama dokunulmazlığının kapsamının daraltılmasını gündeme getir-
miştir
94
.
Yasama dokunulmazlığı nispî nitelik taşımaktadır. Çünkü, koru-
ma alanı ceza kovuşturmasıyla sınırlıdır, istisnaları barındırmaktadır,
kaldırılabilir ve geçicidir
95
.
A. Medeni Hukuk - İcra ve İflas Hukuku Bakımından
Yasama dokunulmazlığının nispî olmasının bir sonucu da, ko-
rumanın yalnızca ceza kovuşturmasına karşı geçerli olmasıdır. Buna
bağlı olarak, yasama dokunulmazlığı ceza kovuşturmasına ve verilmiş
bir ceza hükmünün yerine getirilmesine karşı milletvekilini korumak-
ta olup, milletvekili hakkında hukuk davası açılması ve ilamlı veya
ilamsız cebri icra yoluna gidilmesine ve haciz işlemi uygulanmasına
bir engel bulunmamaktadır
96
. Milletvekilleri hakkında cebri icra veya
tedbir kararı verilmesi onların özgürlüklerini kısıtlamayan, yalnızca
malvarlıkları üzerinde tasarruf yetkileri kısıtlayan işlemler olduğu
için, milletvekilleri hakkında hukuk davası açılması, icra takibinde bu-
lunulması, ihtiyati tedbir veya haciz uygulaması yasama dokunulmaz-
lığı koruması kapsamında yer almamaktadır
97
.
92
“Cumhurbaşkanlığı dokunulmazlığı”
önerisi için bkz. Feyzioğlu, Yasama Dokunul-
mazlığı, s. 27.
93
Adem, s. 39.
94
“Türkiye’de yasama dokunulmazlığının kapsamı daraltılmalıdır. Bunun için yapılabilecek
bir Anayasa değişikliğinde yasama dokunulmazlığının ceza kovuşturmasına engel olma-
ması sağlanmalıdır. Yalnızca hürriyeti sınırlayan yakalama, gözaltına alma ya da tutuk-
lama hallerinde meclisin kararı gerekli olmalıdır.”
Bkz. Teziç, s. 391.
95
Gözler, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, s. 286.
96
Teziç, s. 386 Gözübüyük, s. 192; Gözler, Anayasa Hukukuna Giriş, s. 246; Neziroğ-
lu, s. 440.
97
Dönmezer/ Erman, s. 273; Özbudun, s.289.