411 / 477
Miras Paylaşılmasında Aile Konutunun Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi
410
İsviçre Medeni Kanun’a 1984 yılında eklenen 612a maddesinde esinlenerek
kaleme alınmıştır. Bu maddeyle sağ kalan eşin korunması amacı güdülmek-
tedir. Kaldı ki mal rejimiyle ilgili 240.maddede benzer bir hüküm mevcuttur.
Burada sağ kalan eşe konut ve konut ve ev eşyası ile ilgili olarak olan mülkiyet
ya da haklı sebeplerin varlığı halinde istem üzerine intifa ya da oturma hakkı
tanınması olanağı getirilmektedir
.
4
Kanun’da da açık bir şekilde belirtildiği üzere eşlerden biri ölecek
diğer sağ olarak kaldığı sürece diğerinin mirası kapsamında kalan aile
konutu üzerinde bu hakka sahip olacaktır.
Bilindiği gibi kişilik sağ ve tam doğmak ile başlar ve ölüm ile son
bulur. (TMK 28.md.) Ölüm olayı kural olarak nüfus kayıtları ile ispat-
lanır. Ancak bu imkân dâhilinde değilse her türlü delil ile ispatlanır.
(TMK 30. md.) Miras ölüm ile açılır. (TMK 575.md.) Kanuni mirasçı
olabilmek için ölüm anında sağ olmak gerekir. (TMK 580.md.) Hatta
cenin, sağ doğmak kaydı ile de mirasçı olur. (TMK 582.md.)
Genel yasal hükümler ile birlikte TMK 652. maddesinin zorunlu ön
koşulu olan eşin ölmesi zorunluluğudur. Eş ölecek mirası açılabilsin.
Bu şekilde bu hakkın kullanılması için doğal ölüm tek yol değildir.
Eşlerden birinin ölüm karinesine girmesi, eş hakkında gaiplik kararı ve-
rilmesi ile de sağ kalan eş, 652. maddede öngörülen hakkı kullanabilir.
Bir kişi ölümüne kesin gözü ile bakılmayı gerektiren durumlar
içinde kaybolursa cesedi bulunamamış olsa bile gerçekten ölmüş sayı-
lır. Bu husus ölüm karinesi olarak TMK 30. maddede düzenlenmiştir.
Eşlerden biri hakkında ölüm karinesi gerçekleşirse ölüme bağlı tüm
haklar doğacağından dolayı sağ kalan eş 652. deki aile kontunun ken-
disine özgülenmesini talep edebilir.
Kişi ölüm tehlikesi içinde kayıp olur veya kendisinden uzun za-
man haber alınmaz ise şahsın gaipliğine karar verilir.( TMK 33.md.)
Gaiplik kararı mahkemece verilince ölüme bağlı haklar aynen gaibin
ölümü ispatlanmış gibi kullanılır. (TMK 35/1) Yalnız gaiplik kararı
alınması ölüme bağlı hakların kullanılmasını sağlar. Evlilik yine de-
4
ÖZTAN Bilge Türk Medeni Kanunu sh.170