135 / 537
Gizli Tanık
134
mı kurulmuştur. Başsavcı, eyalette tanık koruma programını geliştir-
mek ve sürdürmek için örneğin cinayet ya da uyuşturucu ticareti ile
ilgili suçlarda tanığın korunmasına yönelik rekabetçi hibe programla-
rı sunacaktır
130
. İsviçre’deki tanık koruma programı da bahsettiğimiz
örneklerden farklı değildir. İsviçre’de tanık koruma programı ilk kez
19 Aralık 2003 tarihinde İsviçre Askeri Ceza Muhakeme Kanunu’nda
düzenlenmiştir
131
. Bu düzenlemeyi takiben soykırımla ilgili
Niyonteze
Davası’nda
tanık koruma programının uygulaması gerçekleştirilmiştir.
İsviçre’de tanık koruma programının geliştirilmesinin en önemli ge-
rekçesi, uluslararası suçlar hakkında yapılan yargılamalar ve tanıkla-
rın bu tür ciddi davalarda oynadığı önemli roldür
132
.
Tanık koruma programları, yargılaması devam eden bir davada
ifadesine başvurulması zaruri ancak kendisinin ya da sevdiklerinin
hayatını tehlikeye atmaktan korkan, bu nedenle ifade vermede istek-
siz olan kişiler için geliştirilmektedir. Bu kişilerin korunması adil bir
yargılamanın yapılabilmesi için zorunluluktur. Tanık koruma prog-
ramının yokluğu, adaletin sağlanmasını imkânsız hale getirebilir. Bu
programlar, tanığın tehdit ve taciz edilmeden, herhangi bir istismara
uğramadan, hatta öldürülmeden ifade verebilmesini, tanıklık göre-
vini yerine getirebilmesini sağlar
133
. Birçok ülke, çeşitli tanık koruma
yolları bulmaya çalışmıştır. Avustralya, Kanada, Malezya, Tayland
gibi pek çok ülke tanık koruma programlarını, yerel ve federal mev-
zuatlarına yerleştirmiş durumdadırlar. Böyle bir programın yokluğu
delil yetersizliği nedeniyle artan suçların kovuşturulamamasına yol
açabilmektedir
134
. Örneğin, Sri Lanka’da bir kadın tanığın, önemli bir
davada, herhangi bir adli makam ya da mahkemede konuşması ha-
linde öldürüleceği tehdidiyle karşılaşması raporlara yansıtılarak tanık
130 Witness Security and Protection Grant Program Act of 2009-Report, Committed
to the Committee of the Whole House on the State of the Union and ordered to
be printed, USA, JUNE 8, 2009, s.2
(http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/CRPT-111hrpt138/pdf/CRPT-111hrpt138.pdf, Erişim Tarihi: 29.03.2012, Saat: 19:57).
131 MCCP (Switzerland Military Criminal Code of Procedure), m. 98/a-d.
132 ARNOLD Roberto, “Witness Protection under Swiss Legislation: An Offspring
of International Law”, Martinus Nıjhoff Publishers, International Criminal Law
Review 7 (2007), s.486.
133 KAUR, s.363.
134 Victim and witness protection, lesson series 47. Asian Human Rights Commissi-
on, correspondence school
http://www.hrschool.org(Erişim Tarihi: 29.03.2012,
Saat: 17:31).