140 / 537
TBB Dergisi 2012 (101)
Candide ŞENTÜRK / Tuğba BAYZİT
139
riminde
147
görev yapan personel bu yasa kapsamına giren suçlara ait
istihbaratta, soruşturma veya kovuşturmada görev alan kolluk amir
ve memurları ile diğer kamu görevlileri, bu suçlarda kullanılan gizli
soruşturmacı, bu kanun kapsamına giren suçların ortaya çıkartılması-
na yardımcı olan muhbirler ile bunların yakınları hakkında Tanık Ko-
ruma Kanunu hükümleri uygulanır.
2) Tanık Koruma Tedbirinin Konusu
CMK (m. 58) iki tür koruma şekli belirlemiştir: Tanığın kimlik ve
adres bilgilerinin saklı tutulması ile tanığın hazır bulunma hakkına sa-
hip bulunanlar olmadan dinlenmesi
148
.
Tanık kimlik ve adres bilgilerinin gizli tutulması özellikle tanık
beyanının tanığın kimliğine ilişkin detay taşıdığı durumlarda etkin
bir koruma tedbiridir. Tanık olarak dinlenecek kişinin kimliğinin or-
taya çıkması kendisi ya da yakınları açısından ciddi ve ağır bir tehlike
oluşturacaksa kimlik ve adres bilgilerinin gizli tutulması için gerek-
li tedbirler alınmalıdır. Nitekim Tanık Koruma Kanunu’nun 5’inci
maddesine göre koruma altına alınan tanığın kimlik ve adres bilgile-
rinin kayda alınarak gizli tutulması ve kendisine yapılacak tebligat-
lara ilişkin ayrı bir adres tespit edilmesi mümkündür
149
. Böylece tanık
kimliğini saklayarak herhangi bir korkuya kapılmadan gördüklerini
aktarabilecektir
150
.
Kanun’un 5’inci maddesi, tanık için kimlik ve adres bilgilerinin giz-
li tutulabileceğini belirtmekte fakat Yönetmeliğin
151
11. maddesinde
152
147 Tanık Koruma Kanununun 2’inci maddesinin 1’nci fıkrasının c bendi uyarınca
koruma birimi, idari yapısı, çalışma esas ve usulleri ilgili kolluk teşkilatının bağlı
olduğu bakanlıkça belirlenen ve bu kanun kapsamında haklarında koruma tedbiri
uygulanmasına karar verilecek kişilerle ilgili olarak, gerekli koruma tedbirlerini
uygulayacak olan kolluk birimlerini ifade eder.
148 ÖZBEK/ KANBUR/ BACAKSIZ/ DOĞAN, s.406; ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/
BACAKSIZ/ TEPE, s.610; KUNTER/ YENİSEY/ NUHOĞLU, s.673; ŞAHİN, s.123;
PARLAR/ HATİPOĞLU/ YÜKSEL, s.166-167; FEYZİOĞLU, s.270-271; TURGUT,
s.258; ÇİÇEK, Gizli Tanık, s.120; BALO, s.73; DEĞİRMENCİ, s.98 vd.
149 DEĞİRMENCİ, s.98; ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/ BACAKSIZ/ TEPE, s.610.
150 ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/ BACAKSIZ/ TEPE, s.610.
151 RG. 11.11.2008, S. 27051, Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Mahkemelerce Alınacak
Tanık Koruma Tedbirlerine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik.
152 Yönetmelik m. 11/3-4 hükmü şöyledir:
“(3)Cumhuriyet Başsavcılığı veya mahkemeye
yapılacak olan kimlik ve adres bilgilerinin gizli tutulmasına ilişkin talepler, tanık koruma