TBB Dergisi 101. Sayı

TBB Dergisi 2012 (101)

Candide ŞENTÜRK / Tuğba BAYZİT

143

CMUK zamanında tanığın kimliğinin gizli tutulması ile ilgili bir

düzenleme bulunmamaktaydı. CMK ise bu konuyu açıkça dü-

zenlemiştir. CMK m. 58/2 hükmü, tanığın sadece kimliğinin gizli

tutulmasından söz edildiği için tanığın adres bilgilerinin gizli tu-

tulmasının da olanaklı olup olmadığı tartışmalıydı. TKK ise bu ko-

nudaki tereddüdü gidermiş ve m. 7/1’de tanığın adres bilgilerinin

de gizli tutulabileceğini hüküm altına almıştır. Tanık dinlenmeden

önce, Kanun’daki olanaklar konusunda bilgilendirilmeli ve tanığa

ait bu bilgiler gizlilik esasına uygun olarak kayda alınmalı, ayrı-

ca tanığın beyanı farklı bir isim altında tutanağa kaydedilmelidir.

TKK m. 10/2’ye göre, sonraki işlemler bu isim üzerinden yürütü-

lecektir. Bu karar soruşturma evresinde Cumhuriyet savcılığınca,

kovuşturma evresinde ise mahkeme tarafından gizlilik esasına

göre saklanacaktır (TKK m. 10/3). Bu şekilde tanığın kimlik bilgile-

rinin gizli tutulması kolluk aşamasındaki gizliliği de içermektedir.

162

Aksi durumda bu bilgiler soruşturma dosyasını inceleme hakkı

olan müdafi tarafından öğrenilebilecektir. Tanık koruma tedbirle-

rinin gizliliği açısından m. 18/1’in dikkate alınması gerekmektedir:

“

koruma kararlarının alınmasında ve uygulanmasında yer alan kamu

görevlileri ile bu işlemlerde her ne şekilde olursa olsun görev alan diğer

kişiler, bu görevleri nedeniyle öğrendikleri bilgileri görev sona erdikten

sonra da açıklayamazlar

”.

Alman Ceza Muhakemesi Kanunu’nda tehlike içinde bulunan

tanığa kimliğinin gizlenmesi tedbirinden bağımsız olarak yerle-

şim yeri adresinin gizli tutulması hakkı tanınmıştır (Alman CMK

§68/2

163

). Ancak, yalnızca adresin gizlenmesi tanık açısından çok

fazla bir koruma sağlamayacaktır. Çünkü kimliğe ilişkin bilgiler

gizlenmediğinde sanık ve çevresi tarafından tanığın oturduğu ye-

rin tespit edilmesi zor olmayacaktır

164

162 TURHAN, s.394.

163 “

(2) Einem Zeugen soll zudem gestattet werden, statt des Wohnortes seinen Geschäfts-

oder Dienstort oder eine andere ladungsfähige Anschrift anzugeben, wenn ein begründe-

ter Anlass zu der Besorgnis besteht, dass durch die Angabe des Wohnortes Rechtsgüter

des Zeugen oder einer anderen Person gefährdet werden oder dass auf Zeugen oder eine

andere Person in unlauterer Weise eingewirkt werden wird. In der Hauptverhandlung soll

der Vorsitzende dem Zeugen bei Vorliegen der Voraussetzungen des Satzes 1 gestatten,

seinen Wohnort nicht anzugeben

.”

164 TURHAN, s.394.