149 / 537
Gizli Tanık
148
10- Fizyolojik görünümünün estetik cerrahi yoluyla veya estetik cer-
rahi gerektirmeksizin değiştirilmesi ve buna uygun kimlik bilgile-
rinin yeniden düzenlenmesi
175
.
Yukarıda saydığımız yöntemlerden biri ya da birkaçı birlikte uy-
gulanabilir. Aynı korumanın daha hafif bir tedbirle elde edilebildiği
durumlarda ise bu gözönünde tutulur
176
.
Tanık Koruma Kanunu’nda durum yukarıda izah ettiğimiz şekilde
iken, CMK’da düzenlenen tedbirler ile diğer ilgili kanunlarda düzen-
lenen tedbirler bazı noktalarda farklılık gösterebilmektedir. CMK’nın
58’inci maddesinde tanığın korunmasına ilişkin tedbirler, yargılamada
tanık olarak dinlenen kişilere yöneliktir, dolayısı ile yakınları kapsa-
mamaktadır. Bu bakımdan Tanık Koruma Kanunu’nun yaklaşımından
oldukça farklıdır. Ayrıca, tanık koruma tedbirleri bir örgütün faaliyet-
leri çerçevesinde işlenen suçlarda uygulanacaktır. CMK’da düzenle-
nen tedbirler, tanığın kimliğinin saklı tutulması ve tanığın hazır bu-
lunma hakkına sahip bulunanlar olmadan dinlenmesidir
177
. CMK’nın
58’inci maddesine göre tanığın kendisi veya yakınları için kimliğinin
ortaya çıkması ciddi ve ağır bir tehlike oluşturacaksa kimlikleri saklı
tutulabilecektir. CMK’da düzenlenen bir diğer tedbir ise hazır bulun-
ma hakkına sahip olan kişiler bulunmaksızın tanığın dinlenmesidir.
Hazır bulunma hakkına sahip olan kişiler bulunmaksızın tanığın din-
tedbiri kapsamında tanığın yabancı bir ülkede yeniden yerleşim düzenlenmişken
yeniden yerleştirildiği bu ülkede başka bir tanık koruma tedbirinin uygulanıp uy-
gulanmayacağı belirtilmemiştir. Ancak tehdidin düzeyine göre tanığın bu ülkede
de korunmasına yönelik tedbirlerin alınmasına ihtiyaç duyulabilir. Bu durumda
uygulanacak koruma tedbirleri yerleşimin sağlandığı ülkenin hukuk kurallarına
ve karşılıklı anlaşmalara göre yapılacaktır (DEĞİRMENCİ, s.108, 109).
175 Tanık Koruma Kanununun 5’inci maddesinin gerekçesine göre tanığın fizyolo-
jik görünümünün değiştirilmesi uygulanması düşünülecek en son tedbirdir. Dış
görünümün değiştirilmesinden maksat, saçın uzatılması, sakal-bıyık bırakılması
değildir. Gerçek kimliği deşifre olan ya da diğer koruma tedbirleri uygulandı-
ğı halde korunamayan ya da korunması mümkün görünmeyen tanıklar için son
çare olarak bu tedbir uygulanabilir. Fizyolojik görünümün değiştirilmesi hem
insanları psikolojik olarak çok derinden etkileyen hem de geri dönüşü olmayan
bir yöntemdir. Diğer tedbirlere nazaran son derece yüksek maliyetlidir. Sayılan
nedenlerle uygulanmadan önce hem tanık koruma kurulu hem de tanık tarafın-
dan alternatif yöntemlerin ve bu tedbirin sonuçlarının çok iyi gözden geçirilmesi
gerekmektedir. Kanun metninde ayrıca bu tedbir uygulanan kişinin kimlik bilgi-
lerinin de buna uygun olarak yeniden düzenlenmesi gerektiği belirtilmiştir (TUR-
HAN, Tanıkların Korunması, s.211; TURGUT, s.315).
176 CENTEL/ZAFER, s.430
177 ÖZBEK/ KANBUR/ DOĞAN/ BACAKSIZ/ TEPE, s.610; ÖZTÜRK/TEZCAN/
ERDEM/SIRMA/ SAYGILAR/ALAN, s.293-294; CENTEL/ZAFER, s.433-434.