187 / 537
Karayoluyla Eşya Taşıma Sözleşmesinin Hukukî Niteliği ve ...
186
ta bulunmuştur
81
. Gerçekten Türk Borçlar Kanunu’na göre de, esaslı
unsurlardan biri olan ücretin miktar olarak daha sonra netleştirilmek
üzere kararlaştırılması mümkündür (TBK. m. 1, 2/1). Bu noktada, tek-
nik anlamda tam iki tarafa borç yüklediği tespit edilen eşya taşıma
sözleşmesi, eksik iki tarafa borç yükleyen vekâlet akdinden ayrılmak-
tadır. Buna karşılık, ücret unsurunu zorunlu olarak ihtiva eden hizmet
ve eser sözleşmelerine yaklaşmaktadır.
Vekâlette, vekil, kural olarak, borcunu bizzat ifa etmekle yüküm-
lüdür
82
. Vekilin şahsen ifa yükümlülüğü Türk Borçlar Kanunu’nda ifa-
desini bulmuştur (TBK. m. 506/1).
“Vekâlet akdinde, asıl olan vekilin işi
bizzat ifasıdır. Böyle bir hususun taşıma akdinde mevzu bahis olmayacağı
tabiidir”
83
. Bu nedenle de, vekâlet ve taşıma sözleşmeleri ayrışmakta-
dır. Çünkü taşıma sözleşmesinde, taşıyıcının taşıma edimini şahsen ifa
yükümlülüğü bulunmamaktadır. Aksine, taşıyıcı kendi adamlarının
ve yararlandığı kişilerin görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil
ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur (TTK. m. 879).
Vekâlette iş görme zaman kaydına bağlı olmaksızın borçlanılır
84
.
Vekâlette zaman önem arz etmediği hâlde, hizmet sözleşmesinde za-
man esaslı unsurdur
85
. Diğer taraftan, istisna ve hizmet sözleşmeleri,
tam iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Çünkü her ikisinde de,
yüklenicinin ve işçinin edimlerinin karşılığı ücrettir
86
. Ücret ve zaman
bakımından, hizmet ve taşıma sözleşmeleri arasında bağlantı kuru-
labilir. Çünkü taşıma işi doğası gereği süreç gerektirmektedir. Zira
Türk Ticaret Kanunu’nun
“Taşıma süresi”
başlıklı hükmü bunu teyit
etmektedir (TTK. m. 873). Fakat eşya taşıma sözleşmesinin konusu,
işçi sıfatıyla bir hizmetin ifası değildir. Taşıyıcı tacir sıfatıyla taşıma
81 Yarg. 19. HD., T. 12.10.1993, E. 11883, K. 6462; Eriş, s. 61
82 Aral, s. 410; Zevkliler/Gökyayla, s. 484, 363; Emiroğlu, s. 106.
83 Atabek, s. 32, 33.
84 Yavuz/Acar/Özen, s. 526; Zevkliler/Gökyayla, s. 484.
85 Akıntürk/Karaman Ateş, s. 315.
86 Akıntürk/Karaman Ateş, s. 307; Aral, s. 316; Zevkliler/Gökyayla, s. 483, 484;
Ozanoğlu, s. 2. Aynı yönde bkz. Çalışkan İbrahim, İstisna Akdinin Mahiyeti ve
Unsurları, s. 349-365, s. 350, 1.4.2012 tarihinde
http://dergiler.ankara.edu.tr/der-giler/37/775/9914.pdf adresinden erişildi. Uçar Ayhan, İstisna Sözleşmesinde
Teslim Kavramı, Teslimin Usulü ve Hukuki Sonuçları, AÜEHFD, C. V, S. 1-4, Y.
2001, s. 513-555, s. 513, 1.4.2012 tarihinde
http://hukuk.erzincan.edu.tr/dergi/makale/2001_V_25.pdf adresinden erişildi.