TBB Dergisi 101. Sayı

TBB Dergisi 2012 (101)

Sercan Coşkun KULAK

203

halkoyuna sunma yetkisi gözönünde bulundurulmadan yasanın halkoyuna

sunulması durumunda tümünün oylanacağını kurala bağlaması, beşinci fık-

rada Cumhurbaşkanı’na tanınan yetkinin kullandırılmayacağı anlamına gelir

ki, bu durum, Anayasa’nın ilgili kuralı ile bağdaşmaz.

Nitekim, Anayasa’nın 175. maddesini değiştiren 17.05.1987 günlü,

3361 sayılı Yasa’ya ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Komis-

yonu raporunda, “İster ilk defa, isterse bir daha görüşülmek üzere geri gön-

derilmesinden sonra Anayasa değişikliği üçte iki çoğunlukla kabul edilmiş

ise Cumhurbaşkanı bu Kanunu halkoyuna sunabilecektir. Burada getirilen

en önemli yenilik, Cumhurbaşkanı’nın Kanunu tümüyle halkoyuna suna-

bilmesinin yanı sıra sadece bazı maddelerini de sunabilmesidir” denilerek,

Cumhurbaşkanı’nın, madde ya da maddeleri gerektiğinde halkoyuna sunma

yetkisi açık biçimde vurgulanmıştır. Bu nedenle, 175. maddenin beşinci ve

yedinci fıkralarının birlikte yorumlanması ve Cumhurbaşkanı ve Türkiye

Büyük Millet Meclisi’ne verilen yetkilerin birbirini engellemeyecek biçimde

kullanılması en doğru ve Anayasa’ya en uygun çözüm olacaktır. Dolayısıyla,

Cumhurbaşkanı’nın Anayasa’yı değiştiren yasanın madde ya da maddelerini

halkoyuna sunma yetkisi karşısında, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yet-

kisi, Anayasa’nın değiştirilen kurallarından “hangilerinin birlikte, hangileri-

nin ayrı ayrı oylanacağını” belirtmekten ibarettir.

Yukarıda belirtilen gerekçeler, 4709 sayılı Yasa’nın 35. maddesinde yer

verilen, “Bu Kanun yayımı tarihide yürürlüğe girer ve halkoylamasına su-

nulması halinde tümüyle oylanır” kuralı, Cumhurbaşkanı’nın takdir yetki-

sine dayanarak, Anayasa değişikliğine ilişkin yasanın birden fazla maddesini

halkoyuna sunması durumunda bu maddelerin tümünün birlikte halkoyuna

sunulacağı anlamına gelmektedir

.”

ifadelerine yer vermiştir.

Doktrinde de genel olarak kabul edilen görüş Cumhurbaşkanı’nın

Meclise gönderdiği yazıda yer alan görüşle aynı doğrultudadır

Buna göre sözkonu 5. ve 7. fıkralar birlikte yorumlanmalıdır. 7. fıkra-

nın 5. fıkradan bağımsız şekilde yorumlanması, Cumhurbaşkanı’nın

ihtiyari olarak halkoylamasına gitme yetkisini kullanılamaz hale ge-

tirir. Cumhurbaşkanı’nın değişiklikleri halkoylamasına sunma yet-

kisinin, Meclis tarafından Anayasa’da belirtilen sebeplerden başka

12 Erişim

26/6/2009.

13 Erdal Onar, a.g.e, s.125; Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku, Ekin Kitabevi Ya-

yınları, Bursa 2000, s.998; Volkan Has, a.g.e, s.141; Sevtap Yokuş, a.g.e, s.771.