TBB Dergisi 101. Sayı

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “Yayın Sözleşmesine” İlişkin Getirdiği Yenilikler ve ...

V. ESERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI

Eserde değişiklik yapılması, en az eser sahibine tanınan cayma hak-

kı kadar önemli bir husustur ve eserin korunmasına dair hükümlerin

merkezinde yer almaktadır. Eserde değişiklik yapılmasını men etme

hakkı eser sahibinin manevi haklarından birisidir. Eserde değişiklik ya-

pılmasını men etme hakkı FSEK md. 16/I uyarınca “

Eser sahibinin izni

olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin adında kısaltmalar, ekleme ve başka

değiştirmeler yapılamaz

.” hükmünde vücut bulmuştur. Maddenin son

fıkrasında ise “

Eser sahibi, kayıtsız ve şartsız olarak yazılı izin vermiş olsa

bile şeref ve itibarını zedeleyen veya eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan

her türlü değiştirilmeleri menedebilir. Menetme yetkisinden bu hususta söz-

leşme yapılmış olsa bile vazgeçmek hükümsüzdür

.” ifadesine yer verilmiştir.

Benzer hükümler hem İsviçre hukukunda hem de Alman huku-

kunda yer almaktadır.

İsviçre Fikri Haklar Yasası (URG) md. 11 uyarınca, eserin bütünlü-

ğü çerçevesinde bir eserde değişiklik yapılıp yapılmayacağı ve eğer bir

değişiklik yapılacaksa bunun ne zaman ve ne şekilde olacağına karar

verme yetkisi münhasıran eser sahibine aittir. Bunun yanı sıra tıpkı

FSEK’de olduğu gibi, bir kimse eseri değiştirmek hususunda sözleşme

ile veya kanun tarafından yetkilendirilmiş olsa dahi eser sahibi, kişilik

haklarını ihlal eden her değişikliğe itiraz edebilir.

Değişikliğin küçük veya büyük bir değişiklik olması veya deği-

şikliğin eseri tahrif etmesi veya tam tersi onu iyileştirmesi önem arz

etmemektedir. Örneğin siyah beyaz bir film, eser sahibinin rızası ol-

maksızın renklendirilse ve bu değişiklik sonucunda film daha ihtişam-

lı gözükse ve beğenilse dahi rızası alınmayan eser sahibi bu değişikliği

men edebilir.

Alman Fikri Haklar Yasası (UrhG) md. 14’e göre ise eser sahibi,

eseri üzerindeki fikri veya kişisel haklarına ilişkin menfaatleri tehlike-

ye düşürmeye elverişli olan bir değişikliği veya diğer tür bir kısıtlama-

yı yasaklama hakkına sahiptir.

Söz konusu madde her şeyden önce eserin özünü değiştiren mad-

di bozukluklarla ilgilidir ancak eserin kendisini değiştirmeksizin ese-

30 Barrelet/Egloff, s. 71.