84 / 537
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ
ÇERÇEVESİNDE
DİN VE VİCDAN ÖZGÜRLÜĞÜ
THE FREEDOM OF CONSCIENCE AND RELIGION
IN THE EUROPEAN CONVENTION ON HUMAN RIGHTS
Şennur AĞIRBAŞLI
*
Özet:
Din ve vicdan özgürlüğü, Avrupa İnsan Hakları
Sözleşmesi’nin 9. maddesinde garanti altına alınmıştır. Bu hak, din
veya inanç değiştirme özgürlüğü ile tek başına veya topluca, açıkça
veya özel tarzda ibadet, öğretim, uygulama ve ayin yapmak suretiyle
dinini veya inancını açıklama özgürlüğünü de içermektedir. Avrupa
İnsan Hakları Mahkemesi ve Komisyonu 9. maddenin sözleşmeye
üye ülkeler tarafından sınırlama alanın belirlenmesinde “sınırlamanın
demokratik bir toplumda zorunlu olması” kriterini uygulamaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Din ve vicdan özgürlüğü, Avrupa İnsan Hak-
ları Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu, Avrupa İnsan Hak-
ları Mahkemesi, Türkiye
Abstact:
The freedom of conscience and religion has been gu-
aranteed under the Article 9 of the European Convention on Human
Rights. This includes the freedom to change a religion or belief, and
to manifest a religion or belief in worship, teaching, practice and
observance, subject to certain restrictions. Having regard to Cont-
racting States margin of appreciation in this question, the European
Court of Human Rights and European Commission of Human Right
further held that the interference could be considered as “neces-
sary in a democratic society” for the purpose of Article 9 § 2 EHRC.
Keywords:
Freedom of conscience and religion, European Con-
vention on Human Rights, European Commission of Human Rights,
European Court of Human Rights, Turkey
1
* Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘den mezun olduktan sonra
mesleğini İzmir Barosu’na kayıtlı olarak dokuz yıl bilfiil icra eden yazar, daha
sonra Saarbrücken Üniversitesi’nde master ve doktorasını yapmış ve halen aynı
Üniversite’de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması konusunda ders
vermektedir.