TBB Dergisi 102. Sayı

TBB Dergisi 2012 (102)

Olgun AKBULUT

141

ney Afrika anayasaları işaret dilini de hukuken kullanılan dil konumu-

na yükselten ender anayasalardandır.

İspanya Anayasası da ulusal düzeyde bir dili resmi dil ilan eder-

ken özerk bölgelerde o bölgenin dilinin yine o bölge içinde resmi dil

olabileceğini belirtmektedir. Anayasa’nın üçüncü maddesine göre;

“Kastilya dili devletin resmi İspanyolcasıdır. Tüm İspanyolların

onu bilme zorunluluğu ve kullanma hakkı vardır.

İspanya’nın diğer dilleri özerk bölgelerde, yasaları gereği, resmi

dil olabilir.

İspanya’nın dilsel çeşitliliğinin zenginliği özel saygı ve koruma ge-

rektiren kültürel mirasıdır”.

İspanya Anayasası kapsamında iki şey vurgu gerektirmektedir.

Bir, İspanyolca tüm İspanya’da resmi dildir. Bu konumuyla, hem ulu-

sal organların hem de özerk bölge organlarının resmi dilidir ve gerek

ulusal düzeyde gerekse özerk bölgelerde öğrenilmesi zorunludur. İki,

özerk bölgelerde birden fazla resmi dil olabilir. Özerklik yasaların-

da buna yer verdikleri oranda İspanyolca dışındaki diğer diller özerk

bölge ile sınırlı olmak üzere resmi dil statüsündedir. Böylelikle, İs-

panya Anayasası ulusal dilden farklı olan azınlık dillerine de resmi

dil statüsü verilebileceğini düzenlemiş olmaktadır. Bir diğer ifade ile

anayasa, resmi dil konusunda iki farklı kategori yaratmaktadır:

“ulu-

sal resmi dil”

“bölgesel resmi dil”

. Anayasa’daki düzenleme karşılı-

ğını özerklik yasalarında bulmuş ve Katalonya Özerklik Yasası’nda

(1979) Katalan dili; Bask Özerklik Yasası’nda (1979) Bask dili ve Ga-

liçya Özerklik Yasası’nda (1982) da Gal dili bölgesel resmi dil olarak

kabul edilmiştir.

Slovenya Anayasası, İspanya Anayasası’na benzer şekilde, ulusal

düzeyde Slovenceyi resmi dil ilan ettikten sonra İtalyan ve Macarların

yaşadıkları belediyelerde İtalyanca ve Macarcanın o belediye sınırları

içinde resmi dil olduğunu belirtmektedir (Slovenya Anayasası m. 11).

74 European Commission, Europeans and Their Languages, Special EUROBARO-

METER 243, February 2006, s. 7, ve dp. 17, 18, 19.

75 Slovenya Anayasası için bkz.

us-rs. si/media/full. text. of. the.

constitution. pdf (Erişim tarihi: 10. 03. 2012).