332 / 473
TBB Dergisi 2012 (102)
Ufuk ÜNLÜ
331
vasıtasıyla, menfaat temin, teklif veya vaat edilmesi ya da bunlar
tarafından talep veya kabul edilmesi halinde de uygulanır.
(10) Dokuzuncu fıkra kapsamına giren rüşvet suçunun yurt dışın-
da yabancı tarafından işlenmekle birlikte;
a) Türkiye’nin,
b) Türkiye’deki bir kamu kurumunun,
c) Türk kanunlarına göre kurulmuş bir özel hukuk tüzel kişisinin,
d) Türk vatandaşının, tarafı olduğu bir uyuşmazlık ya da bu kurum veya
kişilerle ilgili bir işlemin yapılması veya yapılmaması için işlenmesi ha-
linde, rüşvet veren, teklif veya vaat eden; rüşvet alan, talep eden, teklif
veya vaadini kabul eden; bunlara aracılık eden; rüşvet ilişkisi dolayısıyla
kendisine menfaat temin edilen kişiler hakkında, Türkiye’de bulundukları
takdirde, resen soruşturma ve kovuşturma yapılır.
”
6352 sayılı Kanunun genel gerekçesi rüşvet suçunda yapılan de-
ğişikliğin nedenini uluslararası kuruluşların tavsiyelerine bağlamak-
tadır. Değişiklikle birlikte, Avrupa Konseyi bünyesindeki Yolsuzlu-
ğa Karşı Devletler Grubu (GRECO) tavsiye kararlarının karşılanması
amacıyla, görevinin gereklerine uygun davranması için veya bu ne-
denle kişilerden kendisine veya bir başkasına çıkar sağlamak fiili, gö-
revi kötüye kullanma suçu kapsamından çıkartılarak rüşvet suçuna
dönüştürülmekte; haklı bir işinin gereği gibi, hiç veya en azından vak-
tinde görülmeyeceği endişesiyle, kendisini mecbur hissederek kamu
görevlisine veya yönlendireceği kişiye menfaat temin edilmiş olması
cezasızlık nedeni olarak düzenlenmekte ve yabancı kamu görevlileri-
ne rüşvet suçu ile yetkili olmadığı bir iş için yarar sağlama suçu yeni-
den ele alınmaktadır.
Söz konusu değişikliğe göre, r
üşvet suçu para ve sair menfaatin
temin edildiği anda tamamlanmış olur. Ancak,
izlenen suç siyaseti ge-
reği, rüşvet konusunda anlaşmaya varılması hâlinde, suç tamamlan-
mış gibi cezaya hükmolunur. Bu itibarla, kamu görevlisi ile iş sahibi
arasında belli bir işin yapılması veya yapılmaması amacına yönelik
olarak para veya sair menfaat teminini öngören bir anlaşmanın yapıl-
ması durumunda dahi kamu görevlisi ve rüşvet anlaşmasının diğer
tarafı olan kişi hakkında rüşvet suçu tamamlanmış gibi cezaya hükmo-
lunması gerekecektir.