333 / 473
Son Değişiklik Kapsamında Rüşvet Suçu
332
Buna karşılık, kamu görevlisinin belli bir işi yapması veya yapma-
ması için kişiden para ve sair menfaat talebinde bulunmasına rağmen,
bu talebin kişi tarafından kabul edilmemesi hâlinde ya da kişinin işi-
nin görülmesi için kamu görevlisine menfaat teklifinde veya vaadin-
de bulunmasına rağmen, bu teklif veya vaadin kamu görevlisi tara-
fından kabul edilmemesi hâlinde, rüşvet suçu teşebbüs aşamasında
kalmış olacaktır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 252 nci maddesine
ikinci fıkra olarak yeni bir hüküm eklenerek, uygulamada tereddüt
oluşturan hususlara açıklık getirilmiştir. Ancak, bu gibi hallerde rüş-
vet suçuna teşebbüsten dolayı cezaya hükmedilmekle birlikte rüşvet
suçuna teşebbüsten dolayı hükmolunacak olan cezaya asgari bir sınır
getirilmiştir.
Mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda müstakil bir suç olarak
“rüşvete aracılık suçu”
tanımına yer verilmişti. Pek çok yönden sorun-
lu olan bu suç tanımına 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun sistemin-
de yer verilmemiştir. Böyle bir hükme Kanun’da yer verilmemesi bir
eksiklik olmamakla birlikte, uygulamada rüşvete aracılık edilmesi
halinde aracılık eden kişinin ne suretle cezalandırılacağı hususunda
tereddüt yaşanmaktadır. Gerçekte haksız menfaatin temin edildiği
anda tamamlanan rüşvet suçunun işlenişine bu aşamaya kadar iştirak
mümkündür. Bu nedenle, rüşvete aracılık eden kişinin bu suça iştirak-
ten dolayı cezalandırılacağı kuşkusuz ise de, iştirak ve dolayısıyla so-
rumluluk statüsünün ne olduğu konusunda tereddüt yaşanmaktadır.
252 nci maddeye üçüncü fıkra olarak eklenen yeni hükümle, rüşvete
aracılık eden kişinin bu suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulması
gerektiği hususuna açıklık getirilmiş ve bu suretle uygulamada yaşa-
nan tereddüdün giderilmesi amaçlanmıştır.
252 nci maddeye beşinci fıkra olarak eklenen yeni hükümlerle
önce rüşvet kavramı tanımlanmıştır. Buna göre rüşvet, bir kamu
görevlisinin, görevinin ifasıyla ilgili bir işin yapılması veya yapıl-
maması için, kişiyle anlaşarak kendisine veya başkasına bir menfaat
sağlamasıdır. Yapılan bu değişikliğe göre, rüşvet suçunun oluşabil-
mesi için sağlanan menfaatin kamu görevlisinin
“görevinin gerekleri-
ne aykırı”
bir işin yapılması amacına özgü olması şartı aranmamakta-
dır. Rüşvet suçunun oluşabilmesi için, kamu görevlisinin görevinin
ifasıyla ilgili bir işin yapılması veya yapılmaması bağlamında kişiyle
anlaşarak bir menfaat temin etmesi gerekmektedir. Ancak, önemle