29 / 473
Ayırımcılık Suçu
28
Hem İsveç Ceza Kanunu’nda hem de İspanyol Ceza Kanunu’nda
ayrımcılık ile ilgili suç tipleri iş hukuku ilişkileri esas alınarak düzen-
lenmiştir. Ayrımcılık yaparak işe almamak, çalıştırdığı kişiye fark-
lı muamele yapmak gibi. Bu anlamda yapılan düzenlemeler aslında
iş hukuku mevzuatını desteklemektedir. Oysa ki Türk Ceza Kanu-
nu’ndaki düzenleme, bu düzenlemelerden çok daha geniştir ve genel
niteliklidir. Sadece işe almamak değil, bir taşınır veya taşınmaz malın
satılmasını, devrini veya bir hizmetten yararlanılmasını engellemek,
besin maddelerini vermemek, kişinin olağan ekonomik etkinlikte bu-
lunmasını engellemek şeklinde çeşitlendirilmiştir.
b. Ayrı Bir Ayrımcılık Mevzuatı ile Düzenleme Yapan Ülkeler
Bu başlık altında öncelikle Birleşik Krallık’taki düzenlemeler üze-
rinde duracağız. Birleşik Krallık’ta yer alan düzenlemelere baktığı-
mızda, ayrımcılık hukuku (discrimination law) adı altında bir bilim
alanı oluşturulduğu ve ayrımcılığın konusuna ve türüne göre değişik
kanunlarda, değişik düzenlemelerin yapılmış olduğunu görmekteyiz.
Bunun temel nedeni, Birleşik Krallık’ın çok uluslu bir devlet yapısı-
na sahip olması ve sömürgecilik dönemi nedeni ile ülkenin sömürge-
leştirdiği yer insanlarına kendi pasaportunu vermiş olmasıdır. Çok
uluslu bir yapının ve çeşitli farklı kökenden gelen insanların birarada
yaşaması, ayrımcılık ile ilgili sorunları da beraberinde getirmektedir.
Nitekim sadece Birleşik Krallık değil, benzer yapıda olan diğer ülke-
lerde de ayrımcılığa ilişkin mevzuatları ulus devlet olanlara göre daha
geniştir.
Birleşik Krallık mevzuatında, yerel yasal düzenlemeler (
statutory
law ve
common law)
kadar Avrupa Birliği Hukuku, Adalet Divanı ta-
rafından verilmiş yargı kararları da oldukça önemli bir yere sahiptir.
Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 1998 tarihli İnsan Hak-
ları Kanunu ile iç hukuka adapte edilmesi neticesinde gelişen uygula-
malar da büyük önem taşımaktadır
47
.
Konuya ilişkin temel yerel düzenlemelerden bazıları şunlardır:
1976 tarihli Irk İlişkileri Kanunu (
Race Relations Act 1976
); 1975 tarihli
Cinsiyet Ayrımcılığı Kanunu (
Sex Discrimination Act 1975);
1970 tarihli
47 Connolly M., s. 15-57