126 / 465
TBB Dergisi 2012 (103)
Mehmet NAR
125
tahkim kararları ise tarafları bağlayıcı ve kesin olmaktadır. Taraflar
isterlerse Tahkim Divanı’na karar düzeltme için başvurabilmektedir
(Moses, 2008: 10-11).
Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü İçin Uluslararası Merkez
(ICSID)
ICSID tahkimi, devlet veya devlete ait kuruluşlar ile diğer devlet
vatandaşları arasındaki yatırım anlaşmazlıkları ve uyuşmazlıkların
çözümlenmesini amaçlamaktadır. ICSID kurallarının altında hakem
çözümünü kabul eden taraflar kendi belirleyecekleri kurallarda uyuş-
mazlığı çözmekten feragat etmiş sayılırlar. Ayrıca iki yönlü yatırım
antlaşmalarında da uyuşmazlık halinde ICSID tahkimine gidilebile-
ceğine yönelik hükümler yer almaktadır. Bu yönde irade beyanında
bulunan taraflar uyuşmazlık halinde ICSID hükümlerini uygulamakla
mükellef olmaktadırlar. Bununla birlikte ICSID tahkimin en önemli
özelliği tarafların, parasal ödemelere ilişkin hakem kararlarını kendi
ülkelerinin nihai mahkeme kararı gibi tanıyacakları ve gereğini derhal
yerine getirecekleridir. Bu beyanda açıkça ifade edildiği gibi hakem
kararları bağlayıcı ve kesindir (Moses, 2008: 12).
Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu
(UN-
CITRAL)
Bu yöntemBirleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku Komis-
yonu (UNCITRAL) tarafından hazırlanan kurumsal kurallar eşliğinde
uyuşmazlığın çözümlenmesi usulüdür. 1976 yılında UNCITRAL Ko-
misyonu tarafından uluslararası ticarette kullanılmak üzere tahkim
kurallarının oluşturulduğu görülmektedir. Evrensel olarak kabul edi-
lebilir bu kurallar bir ad hoc (özel) tahkim sistemi altında tahkimi dü-
zenlemektedir. Yani uyuşmazlıklar belli bir kuruma bağlı olmaksızın,
belli kurallarda çözümlenmektedir. Bu tahkim türünde sekretarya hiz-
meti sunan tahkim kurumu bulunmadığı gibi belirli bir soruna özel
geçici ya da arızi olarak oluşturulmaktadır. Taraflar UNCITRAL kural-
lara uymakla mükellef ancak bu kurallardan dilediklerini kullanmakta
da serbesttirler. Kuralların içeriğine bakıldığında farklı ulusal kural-
ların bir yakınsamasının olduğu görülmektedir. Uzmanlar tarafından
uluslararası uygulamada faydalı olduğu görülen hükümlerin mevcut
kurallara ilave edilmesi suretiyle kuralların güncellenmesi sağlanmış