TBB Dergisi 103. Sayı

TBB Dergisi 2012 (103)

Ahmet EROL

219

görülmüştür. Maddede mücbir sebebin ceza zamanaşımını durdura-

cağına ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.

Bu bakımdan mücbir sebep halinin ceza zamanaşımını durduraca-

ğının kabulü olanaksızdır

2. 4. Mücbir Sebep Halinin Sonuçları

VUK’un 15’inci maddesi uyarınca; 13’üncü maddede yazılı müc-

bir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan

kalkıncaya kadar süreler işlemez. Bu takdirde tarh zamanaşımı işleme-

yen süreler kadar uzar.

Bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya

ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi lazımdır.

Maliye Bakanlığı, mücbir sebep sayılan haller nedeniyle; bölge, il,

ilçe, mahal veya afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilân

etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olan-

ları tespit etmeye yetkilidir. Bu yetki vergi türleri ve işyerleri itibarıyla;

beyannamelerin toplulaştırılması, yeni beyanname verme süreleri be-

lirlenmesi ve beyanname verme zorunluluğunun kaldırılması şeklin-

de de kullanılabilir.

VUK’un 373’üncü maddesi uyarınca; kanunda yazılı mücbir se-

beplerden herhangi birinin vukua geldiği malum ise veya tevsik ve

ispat olunursa vergi cezası kesilmez.

VUK’un 373’üncü maddesinin işleyebilmesi için iki koşuldan bir

tanesinin gerçekleşmiş olması gerekir. Bunlar:

1. VUK’un 13’üncü maddesindeki mücbir sebebin herhangi bi-

rinin meydana geldiğinin herkesçe ve doğal olarak da Maliye

Bakanlığı’nca biliniyor olması. Örneğin; 1999 Marmara Bölgesi

Depremi ya da 1990 yılı Trabzon Sel Felaketi gibi.

2. Vuk’un 13’üncü maddesinde hükme bağlanmış olan mücbir se-

beplerden herhangi birinin meydana geldiğinin mükellef, vergi

sorumlusu ve ceza muhatabı tarafından hukuken tartışmasız ka-

nıtlarla ispat edilmesi. Örneğin; ağır hastalık halinin hastane ra-

Danıştay 3. Dairesi, 16.09.1987 tarih ve 1987/670 E. ve 1987/1843 K. Sayılı Kararı.