132 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Ahmet ULUTAŞ / Ömer Serdar ATABEY
131
II. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE BU ALANDA YAŞANAN GELİŞMELER
A. Genel Değerlendirme
AB’de adalet, özgürlük ve güvenliğin güçlendirilmesi için gelişti-
rilerek uygulamaya sokulan yol haritalarından biri olan Lahey Progra-
mında (2005-2010),
7
adaletin uygun yönetiminin garanti altına alınma-
sı ve soruşturmaların etkinliğinin artırılması amacıyla üye devletlerin
sınıraşan çoklu davalardaki soruşturmaların tek bir üye devlette de-
vam ettirilmesi istenilmiştir.
Lahey Programı ardından çıkarılan StokholmProgramına
8
bakıldı-
ğında (2010-2014) ise, adli işbirliği alanında Eurojust’ın güçlendirilme-
sine ilişkin 2009/426 sayılı Çerçeve Kararına atıf yapılarak, Eurojust’ın
soruşturmalardaki ulusal yetki ihtilaflarının çözümünde daha etkin
rol almasına bir öncelik olarak yer verildiği görülmektedir.
Yargı yetkisi ihtilafları alanındaki AB mevzuatı bakımından, aynı
kişi hakkında aynı suçlamalarla değişik üye devletlerde yürütülmek-
te olan paralel ceza kovuşturmalarının olumsuz sonuçlarını ele alan
Ceza Kovuşturmalarında Yargı Yetkisi İhtilaflarının Önlenmesi ve Çö-
zümü Hakkındaki Konsey Çerçeve Kararı
9
önemli bir yer tutmaktadır.
Bu Çerçeve Kararda, non bis in idem ilkesinin ihlalinin önlenmesi için
bilgi değişimine ve doğrudan müzakere/danışma usullerine ilişkin
kurallar konulmuştur.
Söz konusu Çerçeve Kararın Başlangıç bölümünde de vurgulan-
dığı üzere, bu Çerçeve Karar ile paralel soruşturmalar ile zaman ve
kaynak israfının önlenmesi için üye devletlerin bir çözüm geliştirebil-
meleri amacıyla üye devletler arasında doğrudan görüşme ve müza-
kerelerin yürütülmesi istenilmektedir. Bu çözüm yollarının arasında,
ceza kovuşturmalarının aktarılması yoluyla aynı kişi ve olaylar hak-
kındaki çoklu kovuşturmaların tek bir ülkede devamının sağlanması
da sayılmaktadır.
10
7
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2005:053:0001:00
14:EN:PDF; Erişim:7.3.2012.
8
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:C:2010:115:0001:00
38:en:PDF; Erişim:7.3.2012.
9
30 Kasım 2009 tarih ve 2009/948/JHA sayılı Konsey Çerçeve Kararı
;http://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/ LexUriServ.do?uri=OJ:L:2009:328:0042:0047:EN:P
DF; Erişim:7.3.2012.
10
Başlangıç, para: 4.