TBB Dergisi 104. Sayı

Avrupa Ceza Hukukunda Kovuşturmaların Aktarılması

132

AB’nin güçlendirmek istediği adalet, özgürlük ve güvenlik alanın-

da üye devletler arasındaki adli işbirliğinin daha ileriye götürülebil-

mesi bağlamında üye devletlerin yargı yetkisi ihtilaflarının çözümü 1

Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe giren Lizbon Antlaşmasında da bir

öncelik olarak açıkça ifade edilmiştir.

Yukarıda açıklanan ilgili AB düzenlemelerinden, ceza kovuştur-

malarının aktarılması meselesinin özellikle sınıraşan suçlulukla mü-

cadelenin bir parçası olarak ele alındığı anlaşılmaktadır. Ceza kovuş-

turmalarının aktarılması alanında benimsenecek olan ortak bağlayıcı

bir hukuki çerçevenin, AB düzeyinde sınıraşan suçlarla mücadeleyi

güçlendirmesi bakımından bir ihtiyaç olduğu ortaya konulmuştur.

Öte yandan, bu alanda AB düzeyinde hükümetlerarası bir giri-

şim olarak gündeme gelen 1990 tarihli Üye Devletler Arasında Ceza

Kovuşturmalarının Aktarılmasına Dair Antlaşma (1990 Antlaşma-

sı) tüm üye devletlerce onaylanmadığından yürürlüğe girememiştir.

Hâlihazırda AB üyesi devletler bu alandaki boşluğu temel olarak AB

müktesabatının bir parçası olan Avrupa Konseyi 1972 Sözleşmesi ile

29 Mayıs 2000 tarihli AB Üyesi Devletler Arasında Cezai Konularda

Karşılıklı Adli Yardımlaşma Sözleşmesi ve aralarındaki ikili anlaşma-

lar ile doldurmuşlardır.

AB müktesabatının bir parçasını oluşturmakla birlikte, yukarıda

anılan 1972 Sözleşmesinin AB düzeyindeki etkinliği ve uygulanılırlığı

ile ilgili önemli bir sorun bulunmaktadır. Bu sorun, bu AK Sözleşme-

sinin önemli AB üyesi ülkelerden Almanya, Fransa, İngiltere ve İtalya

tarafından halen onaylanmamış olmasıdır.

Bu durum Sözleşmenin

yürürlük alanını ve etkinliğini önemli oranda sınırlamaktadır.

AB’nin çoklu kovuşturmalar hususunda kullanabileceği diğer bir

araç ise, Eurojust’tır.

Eurojust’ın görevlerinden biri de, üye devletle-

Bkz. 69 A/b maddesi,

WFS/EU-Bookshop-Site/en_GB/-/EUR/ViewPublication-Start?PublicationKey

=FXAC07306;Erişim:7.3.2012.

AB Konseyi Notu, 16437/09-Cezai Konularda Kovuşturmaların Aktarılması Hak-

kında, 24 Kasım 2009, Brüksel.

doc/1158.pdf; Erişim:7.3.2012.

Bkz

=8&DF=01/03/2012&CL=ENG; Erişim:7.3.2012

Eurojust, 14 Aralık 2000 tarihli Avrupa Birliği Konseyi kararı ile Birliğin geçici adlî

işbirliği ünitesi olarak kurulmuş, Konseyin 28 Şubat 2002 tarihli kararı ile de daimi