130 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Ahmet ULUTAŞ / Ömer Serdar ATABEY
129
Bu Protokol uyarınca yapılacak olan yabancı hukuk hakkındaki
bilgi taleplerinin, Adalet Bakanlığı Genelgesinde yer alan (
İngilizce
/
Fransızca olarak hazırlanmış) forma göre yapılması gerekmektedir.
Ek Protokolün 3 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, Sözleşme-
nin 1 inci maddesinin 1 inci fıkrası çerçevesinde, bilgi taleplerinin adli
makamlar yanında resmi adli yardım sistemi içinde ekonomik yönden
zayıf durumda bulunan kişiler adına hareket eden veya kanunî danış-
manlık yapan kişi veya makamlarca da yapılabileceği öngörülmüştür.
Ek Protokol uyarınca, yapılacak bilgi taleplerinin düzenlenmesi
ve iletilmesi usulüne Sözleşme hükümleri uygulanacaktır. Buna göre;
Sözleşmenin 4 üncü maddesinde yazılı hususları ihtiva eden talep ya-
zısı ve ekli evrakın talepte bulunulan devletin dilinde düzenlenmesi
veya bu dilde yapılmış tercümelerinin eklenmesi ve talep yazısı ile ekli
evrakın, iki takım halinde hazırlanarak Adalet Bakanlığına gönderil-
mesi gerekmektedir.
Ek Protokole göre yapılacak bilgi talebinde, talep eden adli ma-
kam, davanın niteliği, talepte bulunulan devletin hangi mevzuatıyla
ilgili bilgi istendiği ve eğer talepte bulunulan devletin birden fazla hu-
kuk sistemi mevcutsa hangi hukuk sistemi hakkında bilgi istendiği,
bilgi talebine doğru ve açık cevap verilebilmesi için gerekli bütün bil-
giler belirtilecektir. Gerektiğinde, talebin konusunu açıklayıcı nitelikte
bulunan belgelerin örnekleri eklenebilecektir. Talep bir adli makam
tarafından düzenlenmemiş ise, buna yetki veren makam kararı ekle-
necektir. Ek Protokol uyarınca yapılacak bilgi taleplerinde de, Sözleş-
menin 6 ncı maddesinde yazılı masraflar dışında, sağlanan bilgilere
karşılık herhangi bir harç veya masraf ödenmeyecektir.
Yukarıda öngördüğü düzenlemeleri ve işleyişi kısaca açıklanan
söz konusu Sözleşme ve eki Protokolün ceza kovuşturmalarının ak-
tarılması ve çalışmamız bakımından taşıdığı önem 1972 Sözleşmesi
hükümlerinden kaynaklanmaktadır. Bu konu dolaylı da olsa Ek Pro-
tokolün Açıklayıcı Raporunda; “
Aslında, cezai alanda yapılan Avrupa
Sözleşmelerinin hiçbiri (Cezai Konularda Karşılıklı Adlî Yardım Sözleşme-
si, Ceza Yargılarının Milletlerarası Değeri Hakkında Sözleşme, Ceza Ko-
vuşturmalarının Aktarılması Konusunda Sözleşme) âkit taraflar arasında
ceza hukuku konularında bilgi değişimi için herhangi bir genel mekanizma