128 / 441
TBB Dergisi 2013 (104)
Ahmet ULUTAŞ / Ömer Serdar ATABEY
127
Sözleşme, ceza kovuşturmalarının çokluğu olarak adlandırdığı bu
sorunu, ilgili devletlerin birbirine danışmaları/müzakere etmeleri şek-
linde çözen bir mekanizma öngörmektedir.
Bir taraf devlet, kovuşturmadan vazgeçmek veya kovuşturmayı
askıya almak istemediği durumlarda, diğer devlete durumu bildire-
cektir ve iki devlet görüş alışverişinde bulunarak, bu kovuşturmalar-
dan hangisinin devam edeceğini belirlemek hususunda çaba sarfede-
ceklerdir (m.31).
Hakikatin ortaya çıkarılması ve uygun yaptırımların uygulana-
bilmesi bakımlarından, 32 nci maddede öngörülen durumlarda taraf
devletler için, tek bir kovuşturma yürütülmesinin tavsiye edilebilirli-
ğini inceleme yükümlülüğü doğmaktadır.
Sözleşmede öngörülen ilgili kişilerin müteaddit defalar soruştu-
rulması veya mahkum olmaları riskine karşı korunmalarına ilişkin
ikinci durum ise, bir ülkede hakkında kesin hüküm verilmiş olan kişi-
lerin aynı eylemlerden dolayı diğer bir ülkede soruşturulmaları veya
mahkum edilmelerine karşı korunmaları durumunu ifade eder. Bu
durumda, kişi güvenliği bakımından önemli bir ilke olan aynı fiilden
dolayı iki kez yargılama olmaz ilkesi yani “
non bis in idem
” uygulana-
caktır.
Bu kapsamda, 35 inci maddede düzenlenmiş olan koşullar, hük-
molunmuş olan bir müeyyidenin
4
ilgili kişiyi diğer kovuşturmalara
karşı etkili bir şekilde koruması için (özellikle beraat, infaz edilmiş
müeyyide, v.b.) öngörülmüştür.
D. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa
Sözleşmesi ve Ek Protokol
1. Genel Olarak Sözleşme
Avrupa Konseyi bünyesinde hazırlanan ve Türkiye tarafından
7.6.1968 tarihinde imzalanan
“Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilme-
sine Dair Avrupa Sözleşmesi”
nin onaylanması 20.5.1975 tarihli ve 1899
sayılı Kanunla uygun bulunarak 26.8.1975 tarih ve 15338 sayılı Resmi
4
Sözleşmede
“müeyyide”
terimi cezaları ve emniyet tedbirlerini de içine alacak şe-
kilde kullanılmıştır.Bkz. KUNTER, s. 221.