129 / 441
Avrupa Ceza Hukukunda Kovuşturmaların Aktarılması
128
Gazete’de yayımlanmıştır. Esas itibarıyla Sözleşme, âkit tarafların, hu-
kuki ve ticari konularda mevzuat ve yargılama usulleri ile yargı kuru-
luşları hakkında birbirlerine bilgi sağlanmasına ilişkin düzenlemeler
getirmektedir.
Türkiye tarafından Sözleşmeye yapılan 30.8.1976 tarihli beyana
göre; Adalet Bakanlığı âkit devletlerden gelen bilgi taleplerini kabul
etmek ve kendi adli makamlarına ait bilgi taleplerini de yabancı devlet
yetkili makamlarına iletmek üzere;
“Alıcı Makam”
ve
“Gönderici Ma-
kam”
olarak belirlenmiştir.
Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Edinilmesine Dair Avrupa Sözleş-
mesi, âkit tarafların, hukuki ve ticari konularda mevzuat ve yargılama
usulleri ile yargı kuruluşları hakkında birbirlerine bilgi sağlanmasıyla
sınırlı olup, cezaî konular Sözleşme haricinde tutulmuştur. Bununla
birlikte, bu konudaki ihtiyacı karşılamak üzere yine AK bünyesinde
hazırlanan bir Ek Protokolle Sözleşmenin kapsamı ceza alanını da içi-
ne alacak şekilde genişletilmiştir.
Türkiye tarafından bu Ek Protokol 1.9.1980 tarihinde imzalanmış
ve 7.4.2004 tarihli ve 5130 sayılı Kanunla onaylanması uygun buluna-
rak, 2.10.2004 tarihli ve 25601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Öte yandan, sözkonusu Ek Protokolün 4 üncü maddesi uyarınca; Söz-
leşme madde 2/2 hükmünde öngörülen yükümlülükleri yerine getir-
mek üzere Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel
Müdürlüğü
“İletici Makam”
olarak belirlenmiştir.
2. Sözleşmeye Ek Protokolün Kapsamı ve Kovuşturmaların
Aktarılması Bakımından Önemi
Ek Protokol ceza alanındaki bilgi taleplerinin karşılanması amacıy-
la hazırlanmış olup Protokolün 1 inci maddesiyle; âkit devletlerin bir-
birlerine, ceza kanunları ve ceza usul kanunları, iddia makamları dahil
ceza hukuku alanında adli teşkilatlanma ile cezaî tedbirlerin uygulan-
ması konularında bilgi sağlama yükümlülüğü getirilmiştir. Ek Proto-
kol kapsamındaki bilgi taleplerinin, yalnızca başlayan soruşturma ve
kovuşturmalar için değil ayrıca başlatılması öngörülen soruşturma ve
kovuşturmalar için de yapılması mümkün kılınmıştır. Bilgi sağlama
yükümlülüğü talep eden âkit devletin adli makamlarının yetki alanına
giren suçların yargılanması için öngörülen bütün işlemlere uygulanır.