TBB Dergisi 104. Sayı

TBB Dergisi 2013 (104)

Tahir ERDEM

hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile

bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları indirilir.

Bu indirim için sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye’de

kâin ve merkezi Türkiye’de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirke-

ti nezdinde akdedilmiş olması, prim ve katkı tutarlarının gelirin elde

edildiği yılda ödenmiş olması ve ücret geliri elde edenlerin ücretlerinin

safi tutarının hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş bulunması

şarttır. Eş veya çocukların ayrı beyanname vermeleri halinde, bunlara

ait prim ve katkı payları kendi gelirlerinden indirilir. Bakanlar Kurulu

bu indirim kapsamında yer alan oranları bir katına kadar artırmaya

ve belirtilen haddi asgarî ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek

üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.

2.1.2. Katkıların Sistem Kapsamında Değerlendirilmesi Süreci-

ne İlişkin İstisna

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun

istisnaları düzenleyen

5’inci maddesinin ilk fıkrasının (d) bendinin 5’inci alt bendi kapsamın-

da Türkiye’de kurulu emeklilik yatırım fonlarının kazançları kurumlar

vergisinden istisna edilmiştir. Bu hükümle BES kapsamında toplanan

katkıların değerlendirilmesi ve yatırımı aşamasına vergi istisnası geti-

rilerek oluşturulan fonların vergisiz büyümesine olanak sağlanmıştır.

2.1.3. Sistemden Ayrılma Aşamasında İstisna ve Tevkifat Uygu-

laması

Ayrılma veya emeklilik gibi farklı nedenlerle katılımcıların sistem-

de biriken katkı payları ile katkı getirilerinin hak sahiplerine ödenme-

si aşamasında sınırlı bir istisna uygulanması ve istisna dışında kalan

ödeme tutarı üzerinden ise tevkifat yolu ile nihai vergileme öngörül-

müştür.

2.1.3.1. Elde Edilen Gelirin Niteliği

BES’ten ayrılma nedeniyle katılımcılara yapılan ödemeler nitelik

itibariyle GVK’nın 75/15’inci maddesinde menkul sermaye iradı ola-

rak tanımlanmıştır. Bu hüküm uyarınca; tüzel kişiliği haiz emekli san-

dıkları, yardım sandıkları ile emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından;

21/6/2006 tarihli ve 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.