TBB Dergisi 104. Sayı

Bireysel Emeklilik Sistemine Yönelik Değişikliklerin Eleştirisi

2. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNE YÖNELİK VERGİ

UYGULAMASI VE TEŞVİK UNSURLARI

2.1. 4697 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN VERGİ UYGULAMA-

SI VE TEŞVİK UNSURLARI

Bireysel emeklilik sistemine yönelik vergilendirme ve teşvik bo-

yutu 4697 sayılı Yasayla vergi kanunlarında gerçekleştirilen düzenle-

melerle kurala bağlanmıştır. Gelir Vergisi Kanunu (GVK) ve Kurumlar

Vergisi Kanunu (KVK) hükümleri dikkate alındığında Sisteme ilişkin

vergi uygulamaları ve teşvikler yönünden üç aşama bulunmaktadır.

Bunlar sırasıyla,

• Katılım ve katkıların yatırılması aşamasında;

bireysel emeklilik

sistemine katılan ücretliler ve diğer vergi mükelleflerinin sisteme

yaptıkları katkı tutarları ile işverenlerin çalışanları adına ödedik-

leri katkıların belirli limitler dahilinde vergi matrahından indiril-

mesine imkan sağlanması,

• Toplanan katkıların değerlendirilmesi ve yatırımı aşamasında;

katkı tutarlarının değerlendirileceği emeklilik yatırım fonlarının

gelirlerinin kurumlar vergisinden istisna edilmesi,

• Katkı payları ile katkı getirilerinin ayrılma ve emeklilik nede-

niyle hak sahiplerine ödenmesi aşamasında;

bireysel emeklilik

sisteminden ayrılanlara yapılan ödeme üzerinden istisna uygulan-

ması ve istisna dışında kalan ödeme tutarı üzerinden tevkifat yolu

ile vergileme yapılmasıdır.

2.1.1. Sisteme Katılım ve Katkıların Ödenmesi Aşamasında Ver-

gi İndirimi

BES’e yönelik en önemli vergi teşvik unsuru vergi indirimidir.

4697 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeler kapsamında gerek işveren-

lerin çalışanları adına gerek mükelleflerin kendisi tarafından BES’e

ödenen katkı paylarının vergi matrahının tespitinde belirli sınırlar da-

mi Gazete’de yayımlanmıştır; Anayasa Mahkemesinin bu konuda daha önce ver-

miş olduğu kararı aksi yöndedir; bknz; AYMK, 18 ve 19 Şubat 1969, E. 1968/26, K.

1969/14, 25.02.1970 tarihli ve 13430 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.