TBB Dergisi 105. Sayı

Mükellefe İadesi Gereken Vergilerde Faiz Uygulanması

182

zenleme çerçevesinde ele alınacak olan, devlet alacaklarına gecikme

faizi uygulanmasına karşın mükellefe iade edilecek vergilerde tecil

faizi oranında faiz uygulanmasını da eşitliğe aykırı bulmayacak bir

yaklaşım içermektedir.

1999 yılına kadar, hukuka aykırı olarak tarh ve tahsil edilen an-

cak daha sonraki bir tarihte iade edilen vergiler için mükelleflerin faiz

ödenmesine yönelik açtıkları davalar da, Anayasa Mahkemesi’nin ka-

rarına uygun olarak, bu konuda bir kanun hükmü bulunmadığı ge-

rekçesiyle Danıştay tarafından reddedilmekteydi

. Yapılan kanunî

düzenleme ile belli şartlar altında mükellefe yapılacak iadelerde faiz

ödenmesinin önü açılmış oldu.

B. İADE FAİZİ UYGULAMASININ ŞARTLARI

Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmeden önce mükellefe iade edi-

lecek vergilere faiz ödenmesine ilişkin düzenleme şu şekilde idi: VUK

madde 112/4: “

Fazla veya yersiz olarak tahsil edilen veya vergi kanunları

uyarınca iadesi gereken vergilerin, ilgili mevzuatı gereğince mükellef tarafın-

dan tamamlanması gereken bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihi takip eden

üç ay içinde iade edilmemesi halinde, bu tutarlara üç aylık sürenin sonundan

itibaren düzeltme fişinin mükellefe tebliğ edildiği tarihe kadar geçen süre için

aynı dönemde 6183 sayılı Kanuna göre belirlenen tecil faizi oranında hesap-

lanan faiz, 120 nci madde hükümlerine göre red ve iadesi gereken vergi ile

birlikte mükellefe ödenir

”.

Mükellefe iade edilecek vergilere faiz ödenmesinin şartlarını, mad-

de hükmü çerçevesinde şu başlıklar altında belirlemek mümkündür:

1. Vergilerin fazla veya yersiz olarak tahsil edilmiş olması veya

kanunları uyarınca iadesinin gerekmesi:

VUK’un 112/4. maddesi uyarınca sadece fazla veya yersiz tahsil

edilen vergilerin geri verilmesinde veya vergi kanunları uyarınca iade

edilmesinde faiz uygulanması mümkün olabilecektir.

Dş.3.D. 14.12.1993 gün ve E. 1992/1866, K. 1993/3667; Dş.9.D. 23.05.1996 gün ve

E. 1996/519, K. 1996/1886, DVDDGK. 14.05.1999 gün ve E. 1998/303, K. 1999/283,

Bkz. CANDAN, s. 191, dn. 202.