339 / 505
Askeri Ceza Hukukunda Askerlikten Kurtulmak için Hile Yapmak Suçu (AsCK 81)
338
Askeri Yargıtay’ın önceki tarihli kararlarında,
61
failin hizmetten
uzaklaşması fail açısından herhangi bir suçu oluşturmayacaktır. An-
cak daha sonra Askeri Yargıtay bu konudaki görüşünü değiştirerek,
suç failinin
“meşru bir izin almak yerine aksine izin vermeye yetkili amirinin
iradesini ifsad ederek, kanunî bir izin almanın şartları olduğu konusunda onu
iğfal ederek “gayri meşru” biçimde birliğinden ayrılması”’
nın firar suçunu
oluşturacağına karar vermiştir.
62
AsCK 66/1-a bendinde firar suçu “
izinsiz olarak
” uzaklaşma ile
oluşmakta ancak maddede izinsiz uzaklaşmanın hangi fiilleri ya da
durumları kapsadığı yargı kararlarına bırakılmaktadır. Ancak uygula-
mada en sık karşılaşılan firar eylemleri birliğin kaçarak terk edilmesi
ya da günlük çarşı izninden dönülmemesi şeklindedir. Nitekim 1111
sayılı Askerlik Kanununda firar, madde başlığından da açıkça anlaşı-
lacağı üzere “
izin almaksızın savuşmak
” olarak tanımlanmaktadır. (1111
SK.m.12) Yine firar suçunu düzenleyen AsCK 66’ncı madde ile bağlan-
tılı olan AsCK 73 ve 75’inci maddelerde “
geri gelen
kaçak
” ya da “
kaçak-
lara yardım eden
” tabirleri kullanılmaktadır. Kanundaki bu düzenleme-
lerden firar suçunu oluşturan maddi fiilin, kıtanın izin alınmaksızın
“k
açmak
” suretiyle terk edilmesi olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle
“
gayri meşru
” yöntemle de olsa yasal olarak kendisine birlik yetkilile-
rince düzenlenen yasal izin kağıdı ile ayrılan kişinin eylemi maddi fiil
ile örtüşmemektedir. Ancak failin bu eylemi ceza hukuku anlamında
bir suç teşkil etmese de gayri meşru yöntemle uzaklaştığı süre kadar
askerliğinin uzayacağında bir kuşku yoktur.
Ancak firar edenin firar süresi içinde çeşitli hilelerle askerlik yü-
kümlülüğünden kurtulmak kastı ile yaptığı başkaca hileli fiiller ola-
bilir. Bu durum firar suçundan ayrı olarak failin eyleminin unsurları
gerçekleşmişse AsCK 81’deki suç olarak kabulüne engel değildir.
63
61
As.Yar.DK., 5.5.2005, 2005/48-43 EK. (TSK Net)
62
“…
ASCK’nın 81/1’inci maddesinin öngördüğü biçimde hile yeterliliği taşımamış olma-
sının, gayri meşru şekilde birliğinden bir buçuk ay süreyle ayrılmasını sağlayan sanık
açısından firar suçunun oluşumunu etkilemeyeceği sonuç ve kanaatine varılmıştır
.”
As.Yar.1D., 18.4.2007 tarih 2007/763-758 EK. (As.Yar.Der., S.21, Y.2008, s.89-91)
63
Askeri Yargıtay, “
10.2.1999 tarihinde birliğinden firar edip babası olan M.P.’tan kendi-
sini Ş.P.adıyla sahte bir şekilde nüfusa kaydettirmesini istemek, babası tarafından gerçeğe
aykırı bir Mernis Doğum Tutanağı düzenlettirilmesinden ve Ş.P. olarak nüfusa kaydının
yapılmasından sonra, sol gözü kör olan H.D.ile irtibata geçerek kendisi yerine Ş.P. adıyla
askerlik işlemlerini başlatmasını ve “Askerliğe Elverişli Değildir” raporu almasını iste-
mek, bu kişiyi Ş.P. sahte kimliği ile yoklama işlemlerine sokmak ve bu şekilde temin ettiği