125 / 473
Vatandaş Tarafından Yurt Dışında İşlenen Suçların Yurt İçinde Soruşturulması ...
124
Avrupa Birliği içinde yürürlükte olan geri verme hukukunun en
önemli kaynağı, Avrupa Konseyinde imzalanmış olan ve ana sözleş-
me durumundaki 13/12/1957 tarihli suçluların geri verilmesine ilişkin
Avrupa sözleşmesi ve bu sözleşmeye ek protokoller ile belirli suçlu-
luk alanları ile sınırlı düzenleme getiren sözleşmeler ve bu sözleşmeyi
tamamlayıcı nitelikte iki taraflı sözleşmelerdir. Yine 13/12/1957 ta-
rihli suçluların geri verilmesine ilişkin Avrupa Konseyi sözleşmesini
tamamlamak ve onun uygulanmasını kolaylaştırmak üzere Schengen
uygulama anlaşması ile iç sınır denetimlerinin kaldırılmasından sonra
gündeme gelen dengeleyici önlemler arasında geri vermenin kolay-
laştırılmasına da yer verilmiştir. AB içinde geri verme hukukunun
üçüncü kaynağı, AB’nin 3.sütunu çerçevesinde AB enstrümanlarıdır.
Bu kapsamda 10/03/1995 tarihli AB’ye üye devletler arasında basit-
leştirilmiş karşılıklı suçların geri verilmesi sözleşmesi ve 27/09/1996
tarihli AB’ye üye devletler arasında geri vermeye ilişkin sözleşme sayı-
labilir. Ayrıca 13/06/2002 tarihinde Sevilla’da yapılan AB’ye üye dev-
letlerin iç işleri ve adalet bakanları toplantısında ‘’Avrupa yakalama
müzekkeresi ve üye devletler arasında kovuşturmaların aktarılmasına
ilişkin çerçeve karar’’ üzerinde anlaşmaya varılmıştır. Bu gelişmeler-
den sonra AB’ye üye devletler içerisinde, adli yardımlaşma ve işbirliği
hızlanmış ve kolaylaşmıştır.
20
2- Vatandaş Tarafından Yurt Dışında İşlenen Suçlar
a. Görev Suçları
TCK m.10, resmi görev ile yurt dışında bulunan diplomasi veya
konsolosluk dokunulmazlığı nedeniyle bulundukları ülkede yargıla-
namayan Türk görevlilerin işledikleri bu suçlardan dolayı Türkiye’de
yargılanacaklarını düzenlemektedir. Ancak bu kişilerin diplomasi do-
kunulmazlığında yararlanmaları şart değildir. Burada önemli olan hu-
sus, yabancı ülkede Türkiye adına memuriyet veya görev üstlenmiş
olan kimsenin bundan dolayı işlediği suç olmalıdır.
21
Başka bir ifadey-
le, yurt dışında Türkiye ‘’namına’’ memuriyet veya sair bir görev ya-
pan kişi tarafından bir suç işlenmiş olması ve işlenen suçun üstlenilen
20
Tezcan-Erdem-Önok, s.232.
21
Özbek,Veli Özer-Bacaksız, Pınar-Doğan, Koray: Açıklamalı Şematik Çalışma Kita-
bı, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2006, s. 44.