126 / 473
TBB Dergisi 2013 (106)
Cengiz Topel ÇİFTCİOĞLU
125
memuriyet ve görevle ilgisinin bulunması gerekir. Yurt dışında Türki-
ye namına memuriyet icra eden kişinin vatandaş olması gerekir. ( 657
sayılı Devlet Memurları Kanunu, m.48 ) Ancak, Türkiye adına görev
yapan kişinin vatandaş olması gerekmez. Burada ‘’ Türkiye namına
memuriyet veya görev üstlenmek’’ ifadesinin anlamını belirlemek sı-
kıntı yaratmaktadır. Çünkü TCK’nın 6.maddesinde, ceza kanununun
uygulanmasında kamu görevlisini tanımlarken ‘’ memuriyet veya
görev’’ tanımına yer verilmemiştir. Bu bakımdan, ‘’ Türkiye namına
memuriyet veya görev üstlenmekten’’ zorunlu olarak ‘’ kamusal fa-
aliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi
bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılma ‘’ anlaşılacaktır.
22
Türkiye namına memuriyet üstlenen vatandaş veya görev üstlenmiş
olan vatandaş veya yabancının ilk kez veya yeniden yargılanabilmesi
için Türkiye’de bulunmaları gerekmektedir. Türkiye’de bulunmak bir
cezalandırılabilme koşuludur. Yurt dışında görevli Türk kamu görev-
lisi yargı bağışıklığından yararlanmamış veya yararlanma koşulları
ortadan kalkmışsa; durumu yurt dışında kişisel suç işleyen Türk va-
tandaşlarına ilişkin TCK m.11 çerçevesinde değerlendirilir.Yine Tür-
kiye adına görev yapan kamu görevlisinin yurt dışında işlediği suçun
görevle bir ilişkisi yoksa bu tür bir suç ancak faile göre şahsilik ilkesi
kapsamında Türkiye de kovuşturma konusu yapılabilir.
23
Türkiye adına görev yapan kamu görevlilerinin yurt dışında gö-
rev nedeni ile işledikleri suçlarından dolayı, TCK m.19/2-a’da Türkiye
zararına işlenmiş suçlarda yabancı ülke ceza kanunlarının gözönün-
de bulundurulmayacağı öngörüldüğünden ve bu suçların herhalde
Türkiye zararına işlenmiş sayılacağına göre yabancı ülke ceza kanun-
larının gözönünde bulundurulması mümkün değildir.
24
Ancak fail
hakkında yabancı ülkede ceza verilmiş ve infaz edilmiş ise bu ceza
TCK’nın 16.maddesine göre, Türkiye de verilecek olan cezadan mah-
sup edilecektir.
25
22
Özgenç, İzzet: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2006, s. 680; Hafızo-
ğulları, s. 43.
23
Tezcan-Erdem-Önok, s.144; Hafızoğulları, s. 43.
24
Tezcan-Erdem-Önok, s.144; Yalvaç, Gürsel: Karşılaştırmalı-Gerekçeli, TCK-CM-
CGTİK ve İlgili Kanunlarda Yönetmelikler, Ankara,2007, s. 116
25
Parlar, Ali- Hatipoğlu, Muzaffer: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu Yorumu, Ankara,
2007, s. 130; Özgenç, s. 681