TBB Dergisi 106. Sayı

TBB Dergisi 2013 (106)

Ezgi Aygün EŞİTLİ

289

muvafakat etme yeteneği bulunan bireyler üzerinde karşılaştırılabilir

nitelikte etkinlik doğuracak bir araştırmanın yapılamaması halinde

gerekli iznin belirli ve yazılı olarak verilmiş bulunması ve ilgili kişi-

nin itirazda bulunmaması koşuluyla araştırmaya izin verilebileceğini

belirtmektedir

. Hatta aşağıda ayrıntılı olarak açıklanacağı üzere ilgili

Sözleşme gereği rıza açıklama yeteneğine sahip olmayan çocuğun sağ-

lığına doğrudan fayda sağlamasa dahi belirli şartların varlığı halinde

bu kimseler üzerinde bilimsel deney yapılabilmektedir.

Muvafakat yeteneğine sahip olmayan çocukların fikri, Biyotıp

Sözleşmesi’ ne ek Protokol’ ün 15. maddesi uyarınca, yaşı ve olgunluk

derecesi ile bağlantılı şekilde giderek artan bir faktör olarak dikkate

alınmalıdır.

Sözleşmelerin Kanunlar karşısındaki durumuna ilişkin daha önce

yaptığımız tartışmalar burada da geçerlidir. Ancak sonraki tarihli özel

düzenleme niteliğinde olduğundan bu tartışmalara girmeksizin Söz-

leşme hükümlerini uygulamak yerinde olacaktır.

Kaldı ki TCK’ nun 90. maddesi’ nin Biyotıp Sözleşmesi dikkate alı-

narak hazırlandığı gerçeği karşısında, Kanun’ un rıza ehliyeti olmayan

çocuklar üzerinde deney yapılmaması amacını taşıdığını söylemek

güçtür.

Ancak hala yürürlükte olduğundan, uygulamada karışıklığa yol

açmaması adına, TCK’ nun ilgili fıkrasının en kısa zamanda mevzuatla

uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir.

KAYNAKLAR

Akarca, M.: Çocukların Ceza Hukukundaki Yeri ve Çocukların Korunması, http://

Artuk, M. E./Gökcen, A./Yenidünya, C.: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara

2009.

Boran, B.: “Aydınlatılmış Rıza”,

Sağlık Hukuku Kurultayı (1-3 Kasım 2007 Ankara)

, An-

kara 2008, s. 85-105.

Cave, E.: “Seen but not heard? Children in clinical trials”,

Medical law review

, 18, Winter

2010, s. 1–27.

Bkz. aynı yönde; Cave, E.: “Seen but not heard? Children in clinical trials”,

Medical

law review

, 18, Winter 2010, s. 10.