

TBB Dergisi 2013 (106)
Erdin BAYRAM
399
III. TÜRK CEZA KANUNUNUN 301’İNCİ MADDESİNDEKİ
İZİN SİSTEMİ
III.I 765 Sayılı Türk Ceza Kanununda İzin Sisteminin Tarihsel
Gelişimi
01/03/1926 tarihli ve 765 sayılı Kanunun 160’ıncı maddesinin ilk
halinde “
157 ve 158 nci maddelerde beyan olunan hallerde takibat icrası Ad-
liye Vekaletinden ve 159 ncu maddede yazılı surette Büyük Millet Meclisi Ri-
yasetinden izin verilmesine bağlıdır.
”
14
şeklinde düzenleme bulunmakta
olup mülga Türk Ceza Kanununun yürürlüğe girdiği ilk zamanlarda
yetki bu günkü 301’inci maddenin karşılığı olan mülga 159’uncu mad-
dede Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca kullanılmıştır. İlk
değişikliğin yapıldığı 11/06/1936 tarihli ve 3038 sayılı Kanunla mad-
deye, Devletin silâhlı kuvvetlerini tahkir ve tezyif edenler hakkında
takibat yapılmasını Millî Müdafaa Vekâletinin iznine bağlayan hüküm
ile Büyük Millet Meclisi Reisi bulunmadığı zaman vekilinin yetkili kı-
lındığı hüküm ilave edilmiştir.
15
Daha sonra 29/06/1938 tarihli ve 3531
sayılı Kanunla aynı maddede “
Takibata izin verme yetkisinin farklı mer-
cilere ait olması doğru g
örülmeyerek
yetki bir mercide, Adliye Vekaletinde
toplanmıştır.”
16
gerekçesiyle ikinci değişiklik yapılmıştır. İzne ilişkin
160’ıncı maddedeki son değişiklik de 159’uncu maddede yapılan deği-
şiklik sebebiyle sadeleştirmeyi amaçlayan 20/09/1946 tarihli ve 4956
sayılı Kanununla yapılan değişikliktir. Bu değişiklikle oluşan madde
metni artık yeni Türk Ceza Kanunun yürürlük tarihine kadar uygulan-
mış, 5237 sayılı Kanunun 301’inci maddesinin ilk halinde izin sistemi
getirilmediğinden izin sisteminin kabul edildiği 5759 sayılı Kanunun
yürürlük tarihine kadar izin alınmaksızın soruşturmanın yapıldığı bir
ara dönem oluşmuştur.
14
http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/td_v2.goruntule?sayfa_no_ilk=4&sayfa_no_son=19&sayfa_no=39&v_ meclis=1&v_donem=2&v_yasama_
yili=&v_cilt=23&v_birlesim=064 ET: 17/02/2013
15
http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/ka-nuntbmmc016/kanuntbmmc016/kanuntbmmc01603038.pdf ET:17/02/2013
16
http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d05/c026/tbmm05026083ss0320.pdf ET:17/02/2013