TBB Dergisi 106. Sayı

AVRUPA İNSAN HAKLARI

SÖZLEŞMESİ IŞIĞINDA

İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ KISITLAMALARI

RESTRICTIONS ON FREEDOM OF ECPRESSION CONCERNING THE

EUROPEAN CONVENTION ON HUMAN RIGTHS

Özcan ÖZBEY

Özet:

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, demokratik toplum-

ların ilerlemesi ve bireylerin gelişimi için ifade özgürlüğünün temel

koşul olduğunu kabul etmiş ise de, yine Avrupa İnsan Hakları Sözleş-

mesinden ve Mahkeme içtihatlarından bu özgürlüğün sınırsız olma-

dığını görmekteyiz. Ancak öngörülen kısıtlamalar sıkı bir denetime

tabi tutularak, bunların sınırları da bazı ilkelerle ortaya konulmuştur.

İşte bu çalışmada, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 10. madde-

sinin 2. fıkrasında düzenlenen ifade özgürlüğünün hangi hallerde

kısıtlanabileceği konusunun ele alınması planlanmıştır. Dolayısıyla

ifade özgürlüğünün kapsamını düzenleyen aynı maddenin 1. fıkrası

çalışma dışında tutulmuştur. Düşünceyi açığa vurma sınırlarının ne-

rede başlayıp nerede bittiği örnek olaylarla açıklanmaya çalışılarak,

son günlerde özelikle başta gazeteci ve yazarlar olmak üzere birçok

kişinin ülkemizde eleştiri ve soruşturmalara maruz kalması nedeniyle

bu makalenin uygulamaya ışık tutması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İfade Özgürlüğü, Demokratik Toplum,

Kamu Düzeni, Meşru Amaç, Orantılılık.

Abstract.

Although European Court of Human Rights have ac-

cepted that freedom of expression is the fundamental principle for

the development of democratic societies and for personal develop-

ment, we can also see from European Convention of Human Rights

and from judicial precedents that these freedoms are not limitless.

However, foreseeable limitations were held subject to a very strict

supervision and their limits were again determined by some prin-

ciples. In this study we have planned to discuss the situations when

freedom of expression could be constrained in accordance with

the 2nd paragraph of Article 10 of European Convention on Human

Anayasa Mahkemesi Raportörü